مباني فقهي نفقه و آثار حقوقي ناشي از آن

 Theological and legal principle of alimony

نفقه به معني تامين نيازمندي‌هاي متعارف معيشتي زوجه است كه از جهت دامنه مفهومي، مصاديق، ضمانت‌اجراي عدم پرداخت و غيره نيازمند بررسي‌هاي فقهي و حقوقي مي‌باشد. مقاله حاضر در پي يافتن پاسخي شفاف به اين سوال است كه مبناي فقهي شارع در حكم به وجوب نفقه چه بوده است؟ در اين راستا تعيين مبناي فقهي، ميزان قرار گرفته، به وسيله آثار حقوقي ناشي از آن، قانون‌گذار را به ديدگاهي قويم در احكام حقوقي نفقه خواهد رساند. تعيين «طرف بار اثباتي» در حكم به تمكين و نشوز، نفقه دوران عقد و نفقه عقد موقت و شرايط معذوريت در تمكين و حتي آمره يا تكميلي بودن امر الزام به انفاق از ابهامات نفقه است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد در آراي فقهي و حقوقي مبناي واحدي اتخاذ نشده است و در نتيجه يافته‌هاي پژوهشي متنوع مي‌باشند.اما اعتنا به مبناي «حق الطاعه» مي‌تواند هم در توافق با راي مشهور باشد و هم قوانين موجود را به انسجام برساند.