ديدگاه مربيان و دانشجويان پرستاري در مورد ويژگي‌هاي مربي باليني اثربخش

Characteristics of Efficient Clinical Teachers: Nursing Educators’ and Students’ Perspectives

مقدمه: ارزش آموزش باليني در توسعه فردي و حرفه‌اي و همچنين، توسعه مهارت‌هاي باليني دانشجويان پرستاري غيرقابل انكار است، بنابراين، هرگونه ضعف در زمينه آموزش باليني دانشجويان پرستاري موجب ضعف و كاهش كارآيي دانش‌آموختگان رشته پرستاري خواهد شد. يكي از مهم‌ترين عوامل تاثيرگذار در آموزش باليني، مربيان باليني و كيفيت عمل آنها است. هدف اين مطالعه تبيين ديدگاه مربيان و دانشجويان پرستاري در مورد ويژگي‌هاي مربي باليني اثربخش بود. روش‌ها: اين مطالعه با رويكرد كيفي و بر اساس تحليل محتوا است. داده‌ها با استفاده از مصاحبه نيمه‌سازمان‌يافته، عميق و باز به طور جداگانه با 12 مربي داراي حداقل 3 سال تجربه مربي‌گري و 15 دانشجوي پرستاري ترم پنجم و بالاتر جمع‌آوري شدند و تجزيه و تحليل داده‌ها به طور همزمان با جمع‌آوري آنها و با روش تحليل محتوا صورت گرفت. جهت حصول اطمينان از دقت داده‌ها از روش كنترل خارجي (بازبيني و تاييد نتايج توسط شركت‌كنندگان و همكاران) استفاده شد. نتايج: مربي اثربخش از ديدگاه مربيان داراي دو درون‌مايه اصلي ويژگي‌هاي برون‌شخصي و درون‌شخصي و از ديدگاه دانشجويان پرستاري داراي يك درون‌مايه اصلي ويژگي‌هاي درون‌شخصي بود. ويژگي‌هاي برون‌شخصي شامل طبقات حمايت از مربي توسط مسوولين و سيستم تشويق مربي اثربخش، و ويژگي‌هاي درون‌شخصي حاصل از مصاحبه مربيان شامل ويژگي‌هاي مديريتي، مهارت‌هاي آموزشي، ويژگي‌هاي اخلاقي، ويژگي‌هاي عاطفي هستند، همچنين ويژگي‌هاي درون‌شخصي از ديدگاه دانشجويان شامل ويژگي‌هاي مديريتي، مهارت‌هاي آموزشي، ويژگي‌هاي اخلاقي، ويژگي‌هاي عاطفي، ويژگي‌هاي ظاهري و نقش‌هاي حمايتي هستند. نتيجه‌گيري: مربيان و دانشجويان پرستاري در بسياري از ويژگي‌هاي مربي اثربخش توافق نظر دارند اما وجه تفاوت اين دو گروه اشاره مربيان به برخي ويژگي‌هايي بود كه خارج از كنترل فرد هستند و بر توانايي‌هاي ياددهي مربيان تاثيرگذار بودند؛ از سوي ديگر دانشجويان نيز بر ويژگي‌هاي ظاهري و نقش‌هاي حمايتي اشاره داشتند. نتايج اين مطالعه با شناسايي برخي از ويژگي‌هاي مربي باليني اثربخش مي‌تواند به عنوان راهنما در مديريت و آمورش باليني پرستاري مورد استفاده قرار گيرد، هر چند پيشنهاد مي‌گردد كاربرد ويژگي‌هاي معرفي شده در هدايت آموزش و يادگيري باليني ضمن مطالعات آتي حمايت گردد.