موانع درون دانشگاهي موثر بر فعاليت‌هاي تحقيقاتي از ديدگاه اعضاي هيات‌‌علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز در سال 1387

Internal Obstacles in Research Activities: Faculty Membersʹʹ Viewpoints in Shiraz University of Medical Sciences

مقدمه: دانشگاه‌ها مهم‌ترين محل توليد علم محسوب شده و سامان‌دهي به تحقيقات دانشگاهي از مهم‌ترين راهبردهاي موثر در پيشرفت جامعه است. پژوهش حاضر با هدف شناسايي موانع درون دانشگاهي تحقيقات از ديدگاه اعضاي هيات‌علمي دانشگاه علوم‌ پزشكي شيراز انجام گرديد. روش‌ها: پژوهش به روش توصيفي پيمايشي در سال 1387 انجام شد و جامعه آماري آن را 550 نفر از اعضاي هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز تشكيل مي‌دهد. با استفاده از نمونه‌گيري طبقه‌اي به نسبت 8 دانشكده و مركز تحقيقاتي، از 227 نفر نظرسنجي شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته در 6 حيطه موانع مالي، امكاناتي، حرفه‌اي، علمي، فردي، مديريتي سازماني و در مقياس 4 گزينه‌اي ليكرت طراحي و براي تحليل اطلاعات، از آزمون‌هاي تي تك نمونه‌اي، تي گروه‌هاي مستقل، تحليل واريانس چندمتغيره MANOVA و ANOVA و آزمون تعقيبي توكي استفاده شده است. نتايج: موانع درون سازماني از ديدگاه اعضاي هيات‌علمي به طور معناداري بيش از ميانگين مورد قبول (5/62) بود و وجود كليه موانع تاييد شد (01/0 > P). موانع مالي (5/16?2/86) بيشترين و موانع علمي (1/19?1/79) كمترين ميانگين را داشتند. ميانگين نمرات موانع امكاناتي 2/18?2/80، موانع حرفه‌اي 2/19?3/82، موانع فردي 6/18?5/81، ترفيع مديريتي و سازماني 2/17?6/82 بود. نوع نگرش اعضاي هيات‌علمي به موانع ياد شده با ميزان فعاليت‌هاي تحقيقاتي ارتباطي نداشت. بين ديدگاه اعضاي هيات‌علمي به تفكيك جنسيت، مرتبه علمي، رشته تحصيلي و مسووليت اجرايي تفاوت معنا‌دار وجود‌‌ داشت (05/0 > P). اما در مورد سابقه خدمت تفاوت معنا‌داري مشاهده نگرديد. نتيجه‌گيري: از ديدگاه هيات‌علمي فعاليت‌هاي تحقيقاتي تحت‌تاثير موانع متعددي قرار مي‌گيرد. بازنگري در فرايند تصويب طرح‌هاي پژوهشي، توانمندسازي نيروي انساني، توجه به كاربست نتايج، طراحي سيستم اطلاعاتي و ارتباطاتي نيز مي‌تواند در رفع مشكلات و موانع پژوهش موثر باشد

Introduction: Universities are the most important setting for science production and organizing academic research is one of the most effective strategies in society development. The main idea of this study was identifying the internal barriers to academic research from viewpoint of faculties in Shiraz University of Medical Sciences. Main question was which obstacles affect research activity from facultiesʹ point of view. Methods: This descriptive study was conducted in 2008. Through stratified random sampling in eight college and research centers, 227 faculty members were selected, all responded to the survey. Researcher-made research tool was designed in six areas including finance, facilities, professional, research competency, individual & organization-management obstacles in the four-item Likert scale. Data analysis was done by t test, MANOVA, ANOVA and Tukey post hoc test. Results: Barrier scores were significantly higher than the average (62.5). All obstacles were proved from faculties point of view (P < 0.01). Financial barriers had the most average (86.2?16.5) and scientific barriers had the lowest average (79.1?19.1). Mean of facilities, professional, individual barriers, and organization-management obstacles were 80.2?18.2, 82.3?19.2, 81.5?18.6, 82.6?18.2 respectivly. However, faculties attitude about obstacles was not correlated with their research activities rate (P > 0.05). In addition, a significant difference was observed among facultiesʹ view and sex, scientific degree, discipline & having management responsibility (P < 0.05), but this relationship was not observed about experience years (P > 0.05). Conclusion: Different barriers affect research activities based on facultiesʹ point of view. Reviewing the approval process for research projects, empowerment of human resources, attention to research utility, designing of communication and information system can also be effective in solving problems and barriers to research