نقد و تحليل شيوه سعيد نفيسي در تصحيح متون ادبي كلاسيك فارسي

احياي آثار مكتوب هر جامعه، راهي براي شناخت بهتر فرهنگ و تمدن آن جامعه است. دانش نقد و تصحيح متون در نظر دارد با بررسي نسخه‌هاي خطي گذشتگان، غبار تحريف و دگرگوني را ـ كه به واسطه گذشت روزگار بر چهره آن‌ها نشسته ـ فرو نشاند. سعيد نفيسي از محققان پيشرويي است كه در اين راه گام نهاد و متوني را براي نخستين بار به شيوه انتقادي تصحيح كرد. نفيسي در برهه‌اي از زندگي در تصحيح متون، شيوه‌هاي انتقادي معمول خاورشناسان را به كاربرد، اما در سال‌هاي بعد، اين روش را كافي ندانست و شيوه خاص ديگري برگزيد. اين متون نسبت به متون قبل از خود، به عنوان نخستين تصحيحات انتقادي مطرح شدند و با وجود تصحيحات جديدتري بر روي متون تصحيح‌شده نفيسي، برخي از آثار نفيسي جايگاه خود را حفظ كرده‎اند. در اين جستار با بررسي ده متن از متون مصحّح به وسيله ايشان، شامل شش اثر منظوم (ديوان انوري، ديوان عطار، ديوان عمعق، ديوان رشيد وطواط، رباعيات بابا افضل، كليات عراقي) و چهار اثر منثور (تاريخ بيهقي، گشايش و رهايش، لباب‌الالباب، رساله فريدون سپهسالار)، با توجه به برخي ملاك‌ها كه در تصحيح يك متن لازم است، شيوه‌ها و ديدگاه‎هاي انتقادي وي بررسي شده است.