انديشمند ايراني حميدالدين كرماني و

Hamīd ad-Dīn Kirmānī and his role in management of Fatimid Crisis

بحران‌هاي سياسي و فرهنگي پيش‌آمده در قاهره هم‌زمان با دوره پرتحول خلافت‌ الحاكم بامرالله فاطمي (د 386 - 411 ق) زمينه‌هاي فراخوان پايور ايراني حميدالدين كرماني (411 ق) حجت جزيره عراق و ايران1 را به مصر فراهم آورد. حضور فعال او كه نماينده مكتب ايراني در دربار فاطميان بود، موجب‌ شد تا از لطمات فكري ناشي از بروز جريان‌هاي غالي‌گرايانه و افراطي چون دروزيان و يا تبليغات مستمر عباسيان برضد ايشان به‌شدت كاسته شود. آنچه مقرر است در اين بررسي بدان پرداخته ‌شود، پاسخ به اين پرسش‌هاي اساسي است كه علت بحران‌هاي درون‌فرقه‌اي اسماعيليه در عصر حميدالدين چه بود كه منجر به حضور او در قاهره شد؟ شيوه‌ها و راهكارهاي كرماني براي مواجهه و مهار و مديريت بحران قاهره چه بود؟ و اين‌كه چرا در ميان بي‌شمار دعات اسماعيلي، حميدالدين براي مبارزه عملي و علمي با بحران اسماعيليه به دربار فاطميان راه ‌يافت؟ مطابق بررسي‌هاي به‌عمل‌آمده نتيجه تلاش‌هاي مستمر اين انديشمند ايراني رفع بحران‌هاي عصر الحاكم بامرالله و پيشگيري از اضمحلال زود‌هنگام دولت فاطميان و ارايه طرحي نو در تبيين مراتب امامت و دعوت اسماعيليه بود. نظر به‌عنوان مقاله و حيطه مطالعاتي آن نخست سوال آخر پاسخ داده ‌شد و سپس با روش توصيفي ـ‌ تحليلي مبتني بر داده‌ها و آثار و مكتوبات تاريخي و كلامي اسماعيليه و به‌ويژه آثار حميدالدين فرضيات تحقيق بررسي شد.