تحليل مفهوم دموكراسي غربي و مردم‏سالاري ديني

An Analysis of the Western Conception of Democracy and Religious Democracy

مردم‏سالاري يكي از مهم‏ترين بحث‏هاي فلسفه سياسي بوده و برداشت‏هاي متعددي از آن صورت گرفته است. بر اساس تحليل فهم تاريخي از واژه دموكراسي و تبيين عناصر اصلي آن، مي‏توان چنين تعريفي از آن ارايه داد: حكومتي است كه در آن مشاركت مردم در مسايل سياسي، و آزادي و تساوي همه در برابر قانون و رضايت مردم نسبت به نظام سياسي حاكم به رسميت شناخته شده است. با بررسي آموزه‏هاي اسلامي، به اين نتيجه مي‏رسيم كه تحقق عناصر موجود در مفهوم مردم‏سالاري مورد اهتمام اسلام نيز بوده است. همين نكته، زمينه مناسبي را براي ارايه الگويي جديد از مردم‏سالاري، پيش روي ما قرار مي‏دهد؛ زيرا در طول تاريخ دموكراسي ناب و خالص وجود نداشته است، بلكه تمام دموكراسي‏ها در چارچوب باورهاي مختلفي محدوديت‏هايي را پذيرفته‏اند. بر اين اساس، راه‏كارها و سازوكارهاي تحقق آن تعريف شده است. بنابراين، مي‏توان دموكراسي ناب را بر اساس آموزه‏هاي اسلامي، كه مورد اعتقاد و باور مسلمانان است، تحديد كرده و سازوكارهاي تحقق آن را مشخص نمود. به اين ترتيب، الگوي جديدي از مردم‏سالاري را تحت عنوان مردم‏سالاري ديني ارايه داد. اين مقاله با رويكرد نظري به اين موضوع مي‏پردازد. روش اين تحقيق توصيفي ـ تحليلي مي‏باشد.

Demoracy, which is one of the most important issues in political philosophy, has been interpreted in different ways. In the light of the analysis of the historical understanding of the word"democracy" and explanation of its main elements, democracy can be defined as a kind of government in which peopleʹs participation in political affairs, their freedom and equality before the law and their satisfaction with the governing political system are officially recognized. If we study the Islamic doctrines we come to the conclusion that Islam has been concerned with the realization of the elements of the concept of democracy. This idea adduces grounds for providing a new model of democracy, because there has been no pure and genuine democracy throughout the history; rather all types of democracy have some limitations in the framework of different beliefs. Accordingly, the modus operands and mechanisms for realizing democracy have been defined. Accordingly, pure democracy based on Islamic doctrines, in which Muslims believe, can be specified and the mechanisms of its realization be determined. Thus, a new model of democracy, known as religious democracy, has been developed. The present paper elaborates on this subject, using a theoretical approach.