شناسايي پلي فميده‌ها درسواحل ايراني درياي خزر (محدوده آب هاي استان گيلان) و تاثير شانه‌دار Mnemiopsis leidyi برآنها

Identification of Polyphemidae in the Iranian coasts of Caspian sea (Guilan province) and the effect consequences of the Mnemiopsis leidyi invasion on them

در حوضه جنوبي درياي خزر طي اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي هيدرولوژي و هيدروبيولوژي، گونه‌هاي مختلف خانواده پلي‌فميده‌ جداسازي، شناسايي و عكسبرداري گرديدند. در مجموعه پلانكتون‌هاي جانوري اين دريا 25 گونه بومي شناسايي شده كه سهم خانواده پلي‌فميده در آن 16 گونه بوده و بيشترين گسترش مربوط به گونه‌هايPodon polyphemoides, Polyphemus exigus Cercopagis pengoi, و Podonevadne trigona بوده است. اين موجودات از مهمترين منابع غذايي به‌شمار رفته كه بخصوص در فصل تابستان مورد تغذيه لاروماهيان قرار مي‌گيرند. اكثر گونه‌هاي مختلف پلي‌فميده در تابستان همزمان با رشد لارو ماهيان و اوايل پاييز به حداكثر جمعيت خود رسيده و بيشترين پراكنش آنها در لايه‌هاي بين سطح تا 25 متر بوده و به‌ندرت در اعماق 50 متر ديده شده و در اعماق بيشتر‌ از 100 متر مشاهده نمي‌شوند. در راستاي افقي نيز جمعيت پلي‌فميده از سمت مناطق ساحلي به‌طرف نواحي مركزي كاهش مي‌يابد. با ورود شانه‌دار مهاجم Mnemiopsis leidyi توسط آب موازنه كشتي‌ها در اواخر دهه 1990 (آبان، 1378)، اين موجود به‌سرعت اكوسيستم درياي خزر را تحت تاثير قرار داد. با توجه به تغذيه شانه‌دار از گروه‌هاي مختلف زيوپلانكتوني در حال حاضر از خانواده پلي‌فميده فقط گونه‌هايPodon polyphemoides و به‌ندرت Polyphemus exigus در يك دوره كوتاه در اواخر فصل بهار ديده شده و از ساير گونه‌هاي اين خانواده جمعيتي در درياي خزر مشاهده نمي‌گردد.

The Polyphemidae of Sothern Caspian Sea were identified and photographed in Hydrology and Hydrobiology projects. Studying the Zooplankton revealed that there are totally 25 native speices, of which 16 species belonged to Polyphemidae with dominant species of Podon polyphemoides, Polyphemus exigus, Cercopagis pengoi and Podonevadne trigona. This Zooplankton group is the most important food source for fish and their larvae in summer. They were most abundant in Summer and at the beginning of Autumn, and their maximum frequency were observed in the surface layer (0 metre to 25 metre), they were less abundant in the depth of 50 metre, and none was seen at the depth of over 100 metre. There was a reduction in the number of Polyphemidae while moving from the coast toward the sea. The exotic ctenophore, Mnemiopsis leidyi, which was transported from the Black Sea into the Caspian Sea at the end of 1990s, has negatively affected the ecosystem of this new environment. Considering the point that Mnemiopsis are feeding on different zooplonkon, only Podon polyphomoides species and rarely Polyphemus exigus were seen in a short period the end of spring. Other Polyphemids had no remarkable populations.