چيستي تفسير از نگاه قرآن

Nature of Tafsir from the Perspective of the Quran

چيستي تفسير قرآن يكي از مهم‌ترين مسايلي است كه در حيطه مباني تفسير قرار دارد. در علوم قرآن و مقدمات برخي از تفاسير تعاريفي از تفسير قرآن ارايه شده است، ولي هيچ‌يك درصدد بررسي ديدگاه خود قرآن درباره حقيقت تفسير بر‌نيامده‌اند. نوشتار حاضر «چيستي تفسير» را با رويكردي مصداق‌شناسانه در قرآن كريم، تحليل و بررسي مي‌كند. بدين منظور، نخست اثبات مي‌گردد كه «تفسير» در ادبيات قرآن كريم هم‌مصداق با «تفكر» است و سپس با استنباط و استظهار چيستي تفكر از آيات، چيستي تفسير شناسايي مي‌شود. تفسير از نگاه قرآن كريم عبارت است از تبيين نشانه‌هاي حق با نشانه‌هاي حق تا در عرصه ادراكي شخص تفسير‌گر، حق از باطل تبين يابد و علم به حق حاصل آيد.

Nature of the Tafsir of the Quran is one of the most significant issues lying within the foundations of Tafsir. There are definitions for Tafsir in Quranic studies and introductions to certain commentaries of the Quran. However none of them have sought to derive the reality of Tafsir from the Quran itself. The present article studies and analyses the nature of Tafsir with an approach towards its usages and applications in the holy Quran. Thus it is first indicated that in the Quranic terminology, Tafsir has the same application as Tafakkur (deliberation) in the Quran. Then deducing the definition of Tafakkur in Quranic verses, the nature of Tafsir is revealed. In the perspective of the holy Quran, Tafsir is explanation of the signs of the truth in the light of signs of the truth so that truth is distinguished from falsehood and knowledge of the truth is achieved in the perception field of the interpreter.