تعيين‌كننده‌هاي بلافصل باروري زنان كُرد و تُرك شهرستان اروميه:كاربرد روش تجزيه بونگارت

Proximate Determinants of Fertility of Women between the Kurd and Turk Populations in Orumieh District:An Application of Bongaarts Decomposition Method

بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه تفاوت‌هاي معني‌داري در سطح باروري و متوسّط زنده‌زايي زنان كُرد و تُرك وجود دارد. هدف از اين مقاله كمّي‌كردن تاثير تعيين‌كننده‌هاي بلافصل بر باروري گروه‌هاي قومي در شهرستان اروميه با استفاده از روش تجزيه بونگارت است. روش تحقيق از نوع پيمايشي است. جمعيّت آماري شامل خانوارهاي معمولي ساكن در شهرستان اروميه و زنان 15ـ 49 ساله حدّاقل يك‌بار ازدواج‌كرده‌ است كه در داخل خانوارها شناسايي شدند و با ايشان مصاحبه شد. حجم كلّ نمونه 768 خانوار است. روش نمونه‌گيري تركيبي از روش‌هاي خوشه‌اي چندمرحله‌اي، تصادفي و تصادفي سيستماتيك است. گردآوري داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه ساخت‌يافته صورت گرفته است. نتايج حاكي از آن است كه گروه‌هاي قومي سطوح متفاوت و روندهاي باروري مشابهي را در طول دوره 15 ساله قبل از بررسي تجربه كرده‌اند. با وجود كاهش سطح باروري، كُردها در دوره پنج‌ساله منتهي به زمان بررسي هم‌چنان در مقايسه با تُرك‌ها ميزان باروري بالاتري داشته‌اند. نتايج حاصل از كاربرد روش تجزيه بونگارت نشان داد كه قدرت نسبي بازدارندگي تعيين‌كننده‌هاي بلافصل باروري در ميان گروه‌هاي قومي متفاوت است. در ميان تُرك‌ها به ترتيب استفاده از وسايل پيش‌گيري از حاملگي و نازايي پس از وضع‌ حمل در اثر شيردهي بيشترين سهم را در تبيين تفاوت‌ باروري مشاهده‌‌شده از بارآوري كل دارند. در ميان كُردها نازايي پس از وضع حمل در اثر شيردهي و استفاده از وسايل پيش‌گيري به ترتيب اين تفاوت را تبيين مي‌كنند. بر اساس يافته‌ها، براي درك بهتر تفاوت‌هاي قومي باروري مطالعه مقايسه‌اي تعيين‌كننده‌هاي بلافصل باروري ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Studies show that there are significant differences in parity and fertility level in women among the Kurd and Turk populations. The main objective of this paper is to quantify the impact of proximate determinants of fertility of the Kurd and Turk women in Orumieh district using Bongaarts decomposition method. The data for this study is drawn from a survey on ethnicity and fertility which was conducted in Orumieh district in 2007. It covered 768 households and 739 of at least once-married women identified in the households, who were interviewed. A combination of sampling techniques, including cluster and systematic random sampling, was employed. The data gathering technique was that of the structured interview. Results show that ethnic groups have experienced different levels but similar trends in fertility during 15 years prior to the survey. Despite the reduction in fertility, Kurdish women had higher fertility than those of the Turk during five years that preceded the survey. The application of Bongaarts decomposition method showed differences in the relative fertility inhibiting impact of proximate determinants between ethnic groups. Using contraception and post partum infecundity, respectively, had more share in explaining the difference between the observed fertility (TFR) and total fecundity (TF) of the Turk women while post partum infecundity and using contraception were two factors for their Kurdish counterpart. The result of this study indicates that the analysis of proximate determinates of fertility is necessary to reach an understanding on the ethnic fertility differentials.