بررسي موقعيت فوقاني- تحتاني كانال منديبل و تنوع آناتومي آن در راديوگرافي پانوراميك افراد بالغ

Evaluation of superior-inferior position of mandibular canal and its anatomic variations on panoramic radiographs in patients over 18 referring to Khorasgan Dental School

چكيده مقدمه: توجه به موقعيت و شكل كانال منديبل براي جلوگيري از وقوع مشكلات در جراحي‌‌هاي فك پايين ضروري است. هدف از اين پژوهش، تعيين فراواني موقعيت فوقاني تحتاني كانال منديبل و تنوع‌هاي آناتوميك آن در راديوگرافي پانوراميك بيماران بالاي 18 سال مراجعه‌ كننده به دانشكده دندان‌پزشكي خوراسگان اصفهان بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي، 260 كليشه جهت بررسي تنوع‌هاي موقعيت كانال منديبل بررسي شدند. مشخصات فردي بيمار، نوع كانال از نظرموقعيت، مطابق با تقسيم‌بندي نورتجه (موقعيت بالا، پايين يا حد وسط نسبت به اپكس دندان مولر اول و بوردر تحتاني منديبل)، فاصله بوردر فوقاني لينگولا تا مركز راموس، وجود كانال دو شاخه، شكل و سمت درگيري، وجود اختلال در بي‌حسي و يا دندان غايب در سمت كانال دو شاخه ثبت گرديد. اطلاعات توسط نرم‌افزار 10SPSS با آزمون 2? تجزيه و تحليل شد (05/0 = ?). يافته‌ها: شايع‌ترين نوع كانال، كانال‌هاي با موقعيت حد وسط در ناحيه مولر اول بودند (8/55 درصد). كانال‌هاي با موقعيت پايين، رتبه دوم (35 درصد) و كانال‌هاي با موقعيت بالا، كمترين فراواني را داشتند (2/9 درصد). بين درصد فراواني انواع موقعيت كانال منديبل نسبت به اپكس دندان مولر اول، اختلاف آماري معنا‌دار مشاهده نشد (14/0 = p value). ميانگين فواصل بوردر فوقاني لينگولا تا مركز راموس، در كانال‌هاي با موقعيت پايين 7/10 ميلي‌متر، در كانال‌هاي با موقعيت حد وسط 35/11 ميلي‌متر و در كانال‌هاي با موقعيت بالا، 87/10 ميلي‌متر بود كه تفاوت آماري معنا‌‌داري بين فاصله لينگولا تا مركز راموس در انواع موقعيت‌ها مشاهده نشد (14/0 = p value). نتيجه‌‌گيري: با توجه به نتايج مطالعه حاضر در راديوگرافي پانوراميك بين درصد فراواني انواع موقعيت كانال منديبل نسبت به اپكس دندان مولر اول و همچنين بين فاصله لينگولا تا مركز راموس در كانال‌هايي با موقعيت متفاوت، اختلافي وجود ندارد. انجام مطالعه مشابه با تهيه سي‌تي‌اسكن توصيه مي‌شود. كليد واژه‌ها: عصب دنداني تحتاني، پرتو‌نگاري پانوراميك، منديبل.