تاثير برنامه آموزشي بر آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي دانش‌آموزان دختر پايه دوم راهنمايي ناحيه 4 شهر اصفهان در سال 1388

The Effect of Educational Program on Nutritional Knowledge and Behavior of Middle School Female Second Graders in Isfahan in 2009

مقدمه: با توجه به اهميت بهبود تغذيه در بين دختران نوجوان، مطالعه حاضر با هدف تعيين تاثير برنامه آموزشي بر آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي دانش‌آموزان دختر پايه دوم راهنمايي در ناحيه 4 شهر اصفهان انجام گرفت. روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي است. اين مطالعه بر روي 72 دانش‌آموز كه به صورت تصادفي در دو گروه 36 تايي تجربي و شاهد قرار گرفتند انجام شد. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه آگاهي تغذيه‌اي و يادآمد 24 ساعته خوراك در 2 زمان (قبل از مداخله و 1 ماه بعد از مداخله) بود. مداخله آموزشي در گروه تجربي به صورت سخنراني و پرسش و پاسخ در 3 جلسه آموزشي (دو جلسه براي دانش آموزان و يك جلسه براي مادران) انجام گرفت و اطلاعات حاصل از پرسشنامه‌ها نيز توسط نرم‌افزار SPSS و آزمون‌هاي t مستقل و t زوج مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: ميانگين نمره آگاهي تغذيه‌اي دانش‌آموزان در گروه تجربي و شاهد 1 ماه بعد از آموزش به50/17±59/78 و 81/17±70/50 رسيده كه نسبت به قبل از آموزش افزايش معنادار داشته است. همچنين عملكرد تغذيه‌اي نيز در گروه تجربي بهبود يافته به طوري كه قبل از مداخله 3/83 درصد از دانش‌آموزان عملكرد تغذيه‌اي نامناسب داشته‌اند كه 1 ماه بعد از آموزش به 1/36 درصد كاهش يافته اما در گروه شاهد اين ميزان( 9/88 درصد) هيچگونه تغييري نداشته است. نتيجه‌گيري: با توجه به پايين بودن سطح آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي دختران، استفاده از برنامه‌هاي آموزشي تغذيه براي بهبود آگاهي و اصلاح رفتارهاي تغذيه‌اي آنان در دوران بلوغ ضروري مي‌باشد.

Introduction: Regarding the importance of nutrition improvement in teenage girls, the purpose of this study is to determine effect of educational program on knowledge and nutritional behavior among second grade middle school female students in Isfahan. Methods: This is a quasi-experimental study, the research population being 72 students that were randomly divided into two groups, experimental and control. The instruments for data collection were a nutritional knowledge questionnaire, and 24 hour foods recall. Educational intervention was performed for experiment group as lecture and question and answers in 3 sessions(2 for students and 1 for their mothers). Data were collected twice (before and one month after intervent on) and analyzed by independent samples and paired t-tests using SPSS software. Results: Mean scores of nutritional knowledge in experimental and control groups were changed respectively to 78.59 ± 17.50 and 50.70 ±17.81, a month after intervention. Also, nutritional behavior in experimental group was improved, before intervention 83.3% of students had inappropriate nutritional behavior, but one month after that, it decreased to 36.1%. In control group this rate(88.9%) did not show any change. Conclusion: To improve the low level of knowledge and nutritional behavior in girls, the use of educational programs in puberty is necessary.