گونه شناسي ساختار كالبدي-كاركردي معماري مسكوني استان گلستان

Typology Study of The Physical-Functional Structure of Residential Architecture in Golestan Province

محيط طبيعي يكي از مهم ترين پديد ههاي موثر در چگونگي شكل گيري ساختار معماري بومي و سنّتي بوده است. فن آوري هاي محدود گذشته سبب مي شد كه در طراحي و ساخت اين واحدها بيشترين بهره برداري از عوامل محيطي صورت گيرد. در معماري مسكوني بومي استان گلستان به دليل شرايط متنوع محيطي، گونه هاي مختلفي شكل گرفته است كه موضوع مورد بررسي در اين پژوهش مي باشد. هدف از اين پژوهش شناخت و سپس گونه شناسي واحدهاي مسكوني در استان گلستان است؛ با طرح اين پرسش كه خانه هاي بومي اين استان را براساس ويژگ يهاي محيط جغرافيايي و شهري به چند گونه مي توان طبقه بندي كرد؟ چارچوب نظري تحقيق براساس نقش خصوصيات محيط طبيعي محلي و همچنين محيط شهري در چگونگي شكل گيري واحدهاي مسكوني استوار است. روش تحقيق توصيفي، تحليلي و تطبيقي بوده است. گردآوري اطلاعات به دو شكل اسنادي و ميداني صورت گرفت، به اين ترتيب كه پاره اي از اطلاعات لازم، نخست به صورت اسناد گردآوري شد و سپس طي سه سفر به نقاط مختلف استان، نمونه هاي فراواني گردآوري شد كه شماري از آن ها پس از نخستين بررسي هاي توصيفي، طبقه بندي شدند. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه با وجود آن كه در سيماي كلي معماري بومي استان، نوعي وحدت و يكپارچگي وجود دارد، ولي ميتوان به سبب برخي از پديده ها، مانند ويژگيهاي اقليمي محلي (خرده اقليم ها)، محيط فرهنگي- اجتماعي و خصوصيات جمعيتي سكونتگا هها، انواع واحدهاي مسكوني بومي اين استان را به سه گونه واحدهاي واقع در نواحي دشت، واحدهاي واقع در نواحي كوهپاي هاي و واحدهاي مسكوني واقع در نواحي كوهستاني طبقه بندي كرد.