بررسي ريخت شناسي و ريخت زايي گياه

Study of morphogenesis of Heliotropium chorassanicum Bung (Heliotropiaceae

سابقه و هدف: گياه هليوتروپيوم خراسانيكوم يكي از گياهان بومي فلات ايران مي باشد كه توجه چنداني در جهت شناخت آن صورت نگرفته است. مي توان آن را با توزيع جغرافيايي محدودي كه دارد يكي از گونه هاي بومي ايران در نظر گرفت. اين گونه در استان خراسان- كپه داغ در ناحيه ايراني توراني قرار دارد. در اين تحقيق ساختار ريشه، ساقه، برگ، گل، ميوه و مريستم هليوتروپيوم خراسانيكوم (Heliotropium chorassanicum) كه يكي از گونه هاي بومي فلات ايران است، از نظر ريخت شناسي و ريخت زايي مورد بررسي قرار گرفته است. مواد و روش ها: نمونه ها از استان خراسان رضوي جمع آوري گرديد و پس از تثبيت با فيكساتور FAA، مراحل آبگيري، شفاف سازي، نفوذ پارافين، قالب گيري، برش گيري و رنگ آميزي سيتولوژيكي به ترتيب انجام گرفت. نمونه هاي آماده شده با كمك ميكروسكوپ نوريOlympus به دقت مشاهده و با دوربين كانن مدل sxi110 عكس برداري شدند. براي بررسي نمونه هاي هرباريومي از دستگاه بيناكولر مدل Sz51 استفاده شد. يافته ها: در رنگ آميزي آناتوميكي و سيتولوژيكي برگ مناطق زير ديده مي شوند: پهنك يا لامينا با رگبرگ هاي بر جسته در سطح پشتي، لايه اپيدرم با كرك هاي ساده فراوان، كوتيكول نازك، اپيدرم تك لايه ايي در هر دو سطح، لايه كوتيكول بسيار نازك و داراي كرك هاي فراوان ساده، مزوفيل كلروفيل دار، ايزوبيلترال (داراي سلول هاي مزوفيل استوانه ايي در هر دو سطح)، غلاف آوندي كماني شكل است، فلويم، 2- 6 لايه سلولي است. روزنه ها در اين برش در سطح پاييني ديده مي شوند. نتيجه گيري: با در نظر گرفتن كليد شناسايي كرك و مقايسه كرك هاي ساقه و برگ تيره آفتاب پرست در گونه هليوتروپيوم خراسانيكوم، نوع كرك ساده با انتهاي فنجاني شكل و پايه سلولي مشخص وجود دارد و ريشه رشد ثانويه دارد.

Aim and Background. Heliotropium chorassanicum is an endemic species to Iran which has not been carefully investigated. It is widespread in Kopetdagh area in Khorasan province. In this study anatomical & cytological structure of root, shoot, leaf, flower and its meristem and fruit of above mentioned species has been investigated. Materials and Methods. The samples was collected from Kharasan-e Razavi province and after fixation by FAA fixator, stained by methylgreen & karmen hematoxyline. To understand its structure, pictures have been taken by light microscope. Results. The results show that leaf blade has epiderm with frequent trichomes; cuticule very narrow and thin; mesophyll with chlorophyll, isobillateral in both surfaces, bundle sheath is lanceolate and phloem with 2-6 cell layer; stomata mostly concentrated at hypoderm. Conclusions. With pay attention to identification key and comparition of leaves and trichomes in this species it is conclude that the trichomes are simple with cupshape end and clear cell base. The root has secondary growth