مقايسه تأثير ليزر كم‌توان و اولتراسوند در مبتلايان به سندرم دردعضلاني- فاشيايي

سابقه و هدف: سندرم درد عضلاني- فاشيايي (myofascial pain syndrome; MPS)، يكي از بيماري‌هاي مهم عضلاني- اسكلتي است و از عوارض مهم آن، افت عملكرد، اختلال خواب، افت كيفيت زندگي و عوارض رواني مي‌باشد. در مورد درمان آن، اختلاف نظر بسيار است و شامل درمان‌هاي دارويي (داروهاي ضد التهابي غيراستروييدي، ضدافسردگي‌هاي سه‌حلقه‌اي و ساير ضدافسردگي‌ها، داروهاي ضدتشنج و مخدرها)، درمان‌هاي فيزيكي و ورزش‌هاي كششي، تزريقات، اولتراسوند و نهايتاَ ليزر مي‌باشد. درمان‌هاي قبلي در پاره‌اي موارد، داراي عوارض بوده و نتايج متناقضي به دنبال داشته‌اند. اثر ليزر در اين سندرم مورد بحث مي‌باشد و در كشور نيز هيچ تحقيقي در اين زمينه انجام نشده است. لذا هدف از اين تحقيق، ارزيابي اثر ليزر و اولتراسوند در درمان سندرم درد عضلاني- فاشيايي است.مواد و روش‌ها: در اين كارآزمايي باليني تصادفي، براي آن دسته از بيماران مراجعه‌كننده به كلينيك طب فيزيكي بيمارستان شهداي تجريش كه در نتيجه بررسي شرح حال و معاينه باليني دقيق، تشخيص MPS در قسمت فوقاني عضله تراپزيوس مطرح شده بود، پس از اخذ رضايت كتبي آگاهانه، شدت درد در استراحت، فعاليت و شب به‌وسيله پرسشنامه visual analogue scale (VAS) اندازه‌گيري شد. همچنين بيماران فرم (NDI) disability index neck را تكميل كرده و آستانه شروع درد به ‌واسطه فشار، توسط ارزيابي الگومتريك تعيين شد. سپس بيماران به روش تصادفي، به ترتيب در گروه‌هاي A,B,C (گروه‌هاي درمان ليزر، اولتراسوند و ليزر نمايشي) تقسيم شدند. 6 هفته بعد از اولين ويزيت، بيماران مجدداً ويزيت شده و فرم‌ها را تكميل نمودند. به منظور تحليل نتايج درمان، اطلاعات به دست‌آمده به ‌صورت دوسوكور مورد بررسي قرار گرفتند. تحليل داخل گروه‌ها، با آزمونWilcoxon و بين گروه‌ها (ليزر و اولتراسوند)، با آزمونMann-Whitney U انجام شد.يافته‌ها: اولتراسوند، در بهبود VAS در فعاليت و ارزيابي‌هاي الگومتريك (01/0p<) و بهبود VASدر شب و در استراحت و بهبود ناتواني گردني (05/0p<) مؤثر بود. ليزر نيز در بهبودVAS در فعاليت (01/0p<) و NDI (001/0p<) مؤثر بود. همچنين در بهبود VAS در شب و در استراحت (05/0p<) و بهبود ارزيابي‌هاي الگومتريك (001/0p<) مؤثر واقع شد. ليزر نسبت به اولتراسوند در بهبود ناتواني گردني تأثير بيشتري داشته (05/0p<) و همچنين بهبود بيشتر در ارزيابي‌هاي الگومتريك نشان مي‌دهد (01/0p<).نتيجه‌گيري: اين تحقيق، ليزر را به عنوان يكي از درمان‌هاي ارجح در درمان سندرم درد عضلاني- فاشيايي ناحيه گردن مطرح مي‌كند.