مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ژيوشيمي و محيط زمين‌شناسي كروميتيت‌هاي ناحيه الند از مجموعه افيوليتي خوي، شمال باختر ايران

چكيده فارسي :

افيوليت خوي در شمال باختر ايران ميزبان چندين توده كروميتيتي انباني است. نهشته‌هاي كروميتيتي ناحيه الند در اين افيوليت به شكل‌هاي عدسي، تخته‌اي و رگه‌اي نامنظم در ميان هارزبورژيت‌هاي تهي‌شده گوشته‌اي جاي گرفته‌اند. كروميتيت‌ها بافت‌هاي گوناگون توده‌اي، نواري، افشان، گرهكي و كاتاكلاستي دارند. اين توده‌ها توسط پوششي از دونيت با ستبراهاي مختلف احاطه شده‌اند. از نظر شيمي كاني،كروميت‌ها با عدد كروم [Cr/(Cr+Al)] از 66/0 تا 81/0 و عدد منيزيم [Mg/( Mg +Fe+2)] از 42/0 تا 66/0 شناخته مي‌شوند. مقادير Cr2O3 ، Al2O3 و MgO كروميت‌ها به ترتيب در دامنه‌هاي 89/45-94/54 درصد وزني، 53/8-18/17 درصد وزني و 38/8-29/14 درصد وزني تغيير مي‌كنند. ميان عدد كروم و عدد منيزيم كروميت‌ها همبستگي منفي وجود دارد كه از ويژگي‌هاي كروميتيت‌هاي انباني است. تركيب كروميت‌ها از نظر عدد كروم، عدد منيزيم، مقادير Fe2O3 , Al2O3 , Cr2O3 , MgO و TiO2 و نيز ضرايب همبستگي ميان اكسيدهاي گوناگون با تركيب كلي كروميتيت‌هاي نوع انباني همخواني دارد. كروميتيت‌هاي ناحيه الند از نوع كروم بالا با 66/0 < #Cr و 25% > Al2O3 هستند. مقادير پايين TiO2 و موقعيت تركيب شيمي آنها در نمودارهاي TiO2 در برابر Cr/(Cr+Al) و TiO2 در برابر Al2O3 شايد بازتابي از تبلور كروميت‌ها از ماگماي بونينيتي در جايگاه زمين‌ساختي سوپراسابداكشني باشند. بررسي ژيوشيمي كل سنگ در كروميتيت‌ها نشان داد كه اين كانسنگ‌ها از نظر عيار Cr2O3 داراي تغييرات گسترده‌اي در دامنه 19-6/51 درصد وزني هستند و تغييرات تركيبي در اكسيدهاي سازنده ,Cr2O3, Al2O3 SiO2 , Fe2O3 و MgO كروميتيت‌ها، بازتابي از ويژگي‌هاي بافتي آنهاست.