بررسي ساختارهاي مدفون نزديك سطح زمين با استفاده از روش هاي GPR و مقاومت ويژه: يك مطالعه موردي

Investigation of Near Surface Buried Structures Using GPR and Resistivity Methods: A Case Study

آب هاي زيرسطحي، حفرات و ساختارهاي مجزاي دفن‌شده در ژرفاهاي كم، به‌دليل تفاوت آشكار در ويژگي‌هاي الكتريكي و الكترومغناطيسي با محيط دربرگيرنده خود، به‎خوبي توسط روش‎هاي مقاومت ويژه و GPR قابل آشكارسازي هستند. در اين پژوهش، با در نظر گرفتن 3 نيمرخ با شرايط متفاوت بر روي اين گونه اهداف، به بررسي پاسخ آنها پرداخته شده است. افزون بر اين كه استفاده از اين روش ها در كنار هم، بررسي قابليت ها و محدوديت هاي روش هاي يادشده را ممكن ساخته است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد كه روش GPR افزون بر سرعت و آساني در برداشت داده ها، در آشكارسازي مرزهايي كه ويژگي هاي الكترومغناطيسي در ميان دو محيط به‎صورت ناگهاني تغيير مي كند، بسيار موفق است. برداشت هاي مقاومت ويژه در اين پژوهش كه به‌روش نيمرخ زني با استفاده از آرايش ونر صورت گرفته است، نشان از مقاومت ويژه پايين محيط هاي بررسي‎شده دارد. اين امر، سبب ژرفاي نفوذ كم روش GPR شده و بررسي اهداف دفن‌شده در ژرفاهاي بيش از 2 متر به‎وسيله اين روش را غير ممكن كرده است. بر خلاف روش GPR، روش مقاومت ويژه در آشكارسازي اهداف چندگانه با تفاوت شديد مقاومت ويژه در كنار هم، موفقيت چنداني حاصل نكرده است. اين مطلب ناشي از قدرت جدايش پايين‌تر روش مقاومت ويژه در مقايسه با روش GPR است. در اين پژوهش، با انتخاب دو الگوريتم متفاوت پردازش و اعمال آنها بر روي يك سري از داده هاي اوليه GPR، اطلاعات قابل توجهي به‌دست آمده است. اطلاعات به‌دست آمده از مقاومت ويژه ساختارهاي زيرسطحي با استفاده از برداشت‌هاي مقاومت ويژه، انتخاب صحيح الگوريتم هاي پردازش يادشده را ممكن ساخته است. اين پژوهش به‌خوبي نشان مي دهد كه مناطق با رسانندگي الكتريكي بالا در مقاطع مقاومت ويژه، منطبق بر مناطق با اتلاف (تضعيف) بالاي امواج در مقاطع GPR هستند. از اين ويژگي مي‌توان به‌خوبي در تفسير داده هاي GPR بهره برد و روش مقاومت ويژه را مكملي مناسب براي روش GPR عنوان كرد.