بررسي تنوع ژنتيكي بين جمعيتهاي گندم دوروم غرب و شمال غرب كشور با استفاده از نشانگرهاي رتروترانسپوزوني (Sequence Specific Amplified Polymorphism) SSAP

The study of genetic diversity between population of durum wheat Triticum turgidum var. durum from West and Northwestern of Iran using SSAP markers

گندم دوروم ( Triticum turgidum var. durum) يكي از مهم ترين غلات دانه ريز مي باشد و از دير باز به صورت آبي و ديم در غرب ايران كشت مي شده است و عمدتاً مصرف انساني دارد. اين گياه در سالهاي اخير به خاطر عملكرد قابل قبول و سازگاري با شرايط آب و هواي خشك و نيمه خشك و محصول نهايي با ارزش مورد توجه جدي اصلاح گران قرار گرفته است. براي تدوين هر گونه برنامه هاي اصلاحي نياز به كسب اطلاعات در زمينه منابع ژنتيكي مي باشد. در اين تحقيق تنوع بين جمعيتي 79 ژنوتيپ بومي گندم دوروم متعلق به مناطق غرب و شمال غرب ايران با استفاده از 10 تركيب آغازگر SSAP و شاخصهاي I (شاخص شانون)، Na (تعداد الل مشاهده شده )، H (هتروزيگوسيتي)، Ne (تعداد الل موثر) و PPL (درصد لوكوسهاي پلي مورف) مورد مطالعه قرار گرفتند.‏ ژنوتيپهاي بومي كرمانشاه در كليه شاخصها داراي بيشترين مقادير و ژنوتيپهاي بومي ايلام از لحاظ شاخص Ne (3623/1) و اردبيل از لحاظ شاخصهاي Na (5753/1)، H(2229/0)، I(3270/0) و PPL (53/57 درصد) داراي كمترين ميزان بودند. دندروگرام بر اساس ماتريس عدم تشابه به دست آمده به وسيله PopGen32 با استفاده از الگوريتم UPGMA در نرم افزار NTSYSpc ترسيم شد.

Durum wheat is one of the most important cereals that culture in the West of Iran in farm and dry land from long time. Recently, It was revised because of its high yield , adaptation to drought stress , dry and semidry climate. The study of genetic diversity progreses the program of plant breeding and conservation of germplasm. In this study 79 genotype of indigenous durum wheat from West and Northwest of Iran were used. The population using 10 primer combinations of SSAP analyzed .For determination of genetic diversity between population Na, Ne, H, I, A indices were used. Kermanshah had the most value in all of them, Ilam had the lowest Ne(1.3623) rate and Ardebil had the lowest Na(1.5753) , I(.3270) , H(.2229) and A(57.53%) value . Dendrogram constructed based on dissimilarity matrix from PopGene software using UPGMA algorithm in NTSYSpc software.