مدل سازي مسيله چيدمان تسهيلات در شرايط تعاملي با استفاده از نظريه بازي ها

Modeling Facility Layout Problem in Interactive Situation based on Game Theory

چيدمان تسهيلات مساله اي است كه به نحوهي چيدمان دپارتمانها در منطقه كاري مي پردازد. به دليل تنوع مسايل چيدمان، تاكنون تحقيقات بسياري در اين زمينه انجام گرفته است. اما لحاظ ننمودن تاثير مسايل دروني و بيروني سيستم بر چيدمان، كارآمدي مدلهاي موجود را به چالش مي كشد. به منظور مطالعه اين تاثيرات، گروهي از محققين مدل هاي برنامه ريزي چندهدفه اي را ارايه كرده اند كه عمدتاٌَ به دنبال بهينه سازي سازي تركيب خطي توابع هدف مي باشند. به دليل دشواري نرمالسازي و محاسبه اوزان، چنين روشهايي نيز كارايي لازم را ندارند. به خصوص در شرايطي كه چيدمان تسهيلات از يك سو تحت تاثير رفتار رقيب بيروني است و از سوي ديگر مسايل دروني سيستم توسط تصميم گيرندگاني مجزا بررسي مي شوند، مدلهاي موجود غيرواقعي به نظر مي رسند. در اين تحقيق، مدل بازيي پيشنهاد مي شود كه طراحي چيدمان در بازارهاي انحصاري چندجانبه با مطالعه اثر تصميمات اتخاذ شده از سوي طراح سيستم انتقال مواد را ممكن مي سازد. در انتهاي اين مقاله با حل نمونه اي عددي و مقايسه نتايج به دست آمده از بازي مدل پيشنهادي با مدل هاي موجود، اين حقيقت آشكار مي گردد كه استفاده از تركيب خطي توابع هزينه تصميم گيرندگان در شرايط تصميم گيري گروهي، لزوما به حصول جواب بهينه شدني و قابل پياده سازي در سيستم توليدي نمي انجامد. در چنين شرايطي نظريه بازي ها مي تواند ابزار مناسبي براي به دست آوردن استراتژي هاي تعادلي بين دو گروه تصميم گيري با منافع متضاد باشد.

Facility layout is a problem that is related to the location of facilities in a plant. Numerous researches have been done about facility layout because of facility layout variety. Up to now, many models have been presented about facility layout. One of the main problems of these models is not paying enough attention to the external and internal problems of the system. In addition to external competitors, some internal problems of system such as material handling system designing affect layout designs. For considering these effects, some researchers have provided multi-objective approaches that in most cases lead to the optimization of a linear combination of objective functions. The provided multi-objective approaches have not enough efficiency, because of the difficulty of normalizing these functions and quantifying the weights. On the condition that external competitor behavior and participating different sections in internal problems decision-making effect on facility layout, the above models seems unrealistic. In this paper, a game model is proposed that make possible designing facility layout in duopoly monopolized markets through considering the designerʹs decisions effects. Finally, through an example, the proposed game model is compared with the existing models. This example shows using the linear combination of cost functions in the case of decisions are made by a team, is not necessarily cause improvement in executing manufacturing system. In this situation, game theory can be a suitable instrument in order to make equilibrium strategies between two groups with conflict interests. Keywords: Facility layout design, Material Handling System design, Duopoly Monopoly, Bertrand competition, Game theory.