بررسي شرايط رويشگاهي و رابطه گونه- محيط در چند گونه گياهي شاخص مناطق خشك و نيمه¬خشك (مطالعه موردي: مراتع چهارباغ شهريار، استان تهران)

در مديريت و برنامه¬ريزي استفاده بهينه از منابع طبيعي، تعيين عواملي كه حضور و پراكنش گياهان را كنترل مي¬كنند، همواره بايد مد نظر قرار گرفته و در برنامه¬ريزي استفاده از سرزمين مورد توجه باشد. تحقيق حاضر با همين هدف به بررسي رابطه چند گونه¬ گياهي شاخص مناطق خشك و نيمه¬خشك با برخي عوامل مختلف توپوگرافي و خاكي در مراتع چهارباغ شهريار استان تهران پرداخته است. بدين منظور پس از مطالعات اوليه و انتخاب گونه‌هاي گياهي مهم، نمونه‌برداري در رويشگاه هر گونه گياهي در طول 3 تا 4 ترانسكت نواري 200 متري به روش تصادفي- سيستماتيك در منطقه معرف هر تيپ انجام گرفت. گونه¬هاي گياهي مورد مطالعه شامل: Tamarix ramosissima (گز)، Salsola kali (سالسولا)، Phragmites australis (ني) و Ephedra distachya (افدرا) مي¬باشد. اندازه‌گيري¬هاي پوشش گياهي در 200 پلات و اندازه‌گيري¬هاي عوامل خاكي در 38 پلات و از دو عمق 20-0 و 60-20 سانتي¬متري خاك انجام شد. در اين تحقيق به منظور بررسي گونه¬هاي گياهي در ارتباط با عوامل محيطي و يافتن رابطه منطقي بين آن¬ها از نرم‌افزار شازم نسخه 10 استفاده گرديد. الگوي به كار رفته در اين پژوهش، بر مبناي توابع كيفي بوده و براي اين منظور تابع لوجيت برآورد گرديد. نتايج نشان داد كه براي گونهT. ramosissima دو متغير پتاسيم عمق اول و آب قابل دسترس عمق دوم؛ براي گونه S. kali متغير آب قابل دسترس عمق دوم؛ براي گونه P. australis دو متغير اسيديته عمق اول و ماده آلي عمق دوم و براي گونه E. distachya دو متغير رطوبت اشباع عمق اول و آب قابل دسترس عمق دوم، اهميت خاصي در احتمال حضور يا عدم حضور دارند.