مدلسازي تغييرات كاربري اراضي زراعي و باير به سطوح ساخته شده در منطقه شهري اردبيل با استفاده از مدل CLUE_S

Modeling Agricultural and Arid Land use Changes Into Built-up in Ardail Urban Region Using CLUE-S Model

نكته ي قابل توجه در بررسي اجمالي ارقام فزاينده ي شهرنشيني، فرايند تبديل كاربري هاي زراعي و باير به سطوح ساخته شده اعم از كاربري هاي شهري، فراشهري و صنعتي و غيره مي باشد. امروزه، اغلب مناطق برخوردار از توسعه ي كالبدي بسيار زياد در مناطق مختلف جهان، شهرهاي داراي مركزيت سياسي و اقتصادي مي باشند. مدل هاي فضايي تغييرات كاربري اراضي ابزار مهمي در جهت تحليل وضعيت ممكن اين تغييرات در آينده نزديك مي باشند. هدف از اين مقاله در وهله ي اول تبيين ميزان و نحوه تبديل كاربري هاي زراعي و باير موجود در منطقه شهري اردبيل به سطوح ساخته شده و در وهله بعدي مدلسازي الگوي آتي اين تغييرات تا افق 1400 با استفاده از مدل كلو_اس مي باشد. بدين منظور از تصوير ماهواره اي منطقه اردبيل در سال 1367 ماهواره اسپات و تصوير 1386 ماهواره اي IRS جهت تهيه ي نقشه ي كاربري اراضي سال هاي مربوطه استفاده شده است. تحليل آماري ميزان و نوع روابط بين متغيّرهاي وابسته و مستقل تحقيق با استفاده از رگرسيون لجستيك در نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتايج تحقيق حاكي از وقوع تغييرات كاربري در مكان هايي با بالاترين درجه مطلوبيت مكاني براي نوع خاصي از كاربري اراضي مي باشد كه وضعيت آتي آنها در قالب 2 سناريوي تغييرات كم و زياد ارايه شده است. به نحوي كه بيشترين ميزان از تغييرات در مناطق جنوبي و جنوب غربي شهر به وقوع خواهند پيوست كه محلات مسكوني كوثر، دادگستري، مخابرات، ولايت نادري و كارشناسان را شامل خواهد شد.

Rapid expansion of cities, has led to emerging some problems in physical and spatial locations of them. Urban development in the last decades, caused fractal in urban land use which followed by conversion of agricultural lands to urban built up area. Nowadays, activities concerning the land use are the most important challenges of urban and environmental planners to make healthy locations. However, human activities have an important role as a threat for environment that has some negative impacts such as soil erosion, global warming and different pollutions. In small scale, humankind is the key issue on urban extensive land use changes. In most cases, human role in revolution of natural and agricultural structures has been seen which urban development in Ardabil has been followed from this trend. During the last 20 years, urban development within the urban region of Ardabil has been affected from tremendous increase in both population and physical area. Hence, one of the main issues in these areas is the growing trend of land use change to build up regions in urban fringes. This study will be performed to the aim of describing the decrease of the agricultural lands and increase of build up uses within the project horizon and with respect to the past trends. The remarkable thing in this research is combining the benefits of urban development with environmental values. As a result, in this study three land use types of urban region of Ardabil entitled agricultural, built up areas and water levels were analyzed using historical data, then future patterns of land use has been simulated.