آمريكا و اهميت نظامي ايران در جنگ جهاني دوم

ايران در موقعيتي حساس از جغرافياي جهاني قرار دارد. ‌اين موقعيت همواره موجب رقابت قدرت‌هاي بزرگ براي تسلط بر‌اين كشور مي‌شده است. تا اوايل قرن بيستم ‌اين رقابت عمدتاً بين روسيه و انگلستان بود، روسيه تلاش داشت نفوذ سياسي و اقتصادي خود را در‌ ايران تعميق بخشد و انگلستان كوشش مي‌كرد مانع نزديكي روسيه به مرزهاي هند گردد. در‌ اين ميان، انگلستان سياستي در پيش گرفته بود كه طبق آن‌ايران بايد استقلال نيم‌بندي داشته باشد تا در پرتو آن بتواند سدي در مقابل هر دولت ثالثي باشد كه مي‌خواست به هند - سرزمين رويايي اروپايي ها- نزديك شود. كشف نفت موجب ارتقاي جايگاه نظامي ايران در عرصه‌‌هاي جهاني شد، به گونه‌اي كه آلمان و امريكا هم براي دستيابي به بازار‌اين كشور وارد رقابتي فشرده با روس و انگليس شدند. مقاله حاضر يكي از عرصه‌‌هاي‌اين رقابت را به نمايش گذاشته است و براساس اسناد آرشيوهاي امريكا، انگليس و وزارت خارجه‌ايران و همچنين با اتكا به منابع منتشر شده فارسي و انگليسي، سيمايي نوين از‌اين تحركات را عرضه مي دارد، طبق‌اين اسناد انگيزه اصلي متفقين از هجوم به‌ايران، نه مسيله آلمان كه جغرافياي نظامي كشورمان بود.