واكاوي مفهوم قدرت در نظريات ميشل فوكو

Analysis of the concept of Power in Michel Foucault’s Theories

ميشل فوكو، در خصوص مفهوم و چيستي قدرت، درك سلسله مراتبي ساده را رد مي‌كند و معتقد است قدرت يك مفهوم ساده ابلاغي از بالا به پايين و دستوري نيست، بلكه در شبكه‌اي از روابط در هم پيچيده، ساري و جاري است. همان چيزي كه ساختار جامعه را تعيين و آن را مشروع مي‌كند. قدرت در اين مفهوم ريشه در لايه‌هاي مختلف تعاملات اجتماعي و زباني (مفاهيم) دارد. به عبارت ديگر اعمال قدرت به شكل يك بردار خطي رو به پايين اجرا نمي‌شود بلكه به اصطلاح در يك ظرف گفتماني شكل مي‌پذيرد و معني مي‌يابد. در انديشه فوكو «مساله قدرت» در همه جا جاري است، در نسبت‌ها و اهميت يافتن مناسبت‌ها، در روابط و تعاملات زباني و كلامي ميان افراد، طبقات و گروه‌هاي اجتماعي كه به روش‌ها و منش‌هاي گوناگون ابراز مي‌شود. و آن‌چه باعث باز‌توليد نظم موجود مي‌شود، گره‌خورده با آن نظمي است كه مجموعه مفاهيم را در خرد جمعي جامعه توليد مي‌كند و مشروعيت مي‌بخشد. تعريف ميشل فوكو از قدرت به لحاظ نظري كمك وافري به جامعه شناسي جديد نموده است و اين نكته اي است كه نوشتار حاضر به طور مبسوط بدان پرداخته است.

Michel Foucault rejects the mere hierarchical perception of nature and the concept of power. He believes that power is not a concept simply communicated in downstream order, but it flows into a complicated network of relations. This is what defines the structure of society and makes it legitimate. In this sense, power permeates in different layers of social and linguistic interactions. In other word, power is not simply practiced in a hierarchical manner; rather it takes place in socalled discourse setting. In Foucault’s thoughts, the power exists in different forms of interrelationships such as: linguistic interactions among individuals, social groups and classes. In other words, what reproduce the existing order is interrelated with the order producing set of concepts in consensus and making them legitimate. In theoretical point of view, Michel Foucault’s definition of the power provided great assistance for modern sociology and this is what the present paper aims to address.