بررسي نقش قبوض جريمه در جلوگيري از تكرار تخلفات رانندگي ,رانندگان خودروهاي سواري(شخصي و عمومي)داراي پلاك كشوري

يكي از راههاي انتظام بخشيدن به عبور و مرور و جلوگيري از تضييع حقوق شهروندي و كاهش حوادث رانندگي ، برخورد مناسب و اصولي با رانندگان متخلف مطابق با قوانين و مقررات وضع شده مي باشد . از دير باز جوامع مختلف براي اين منظور به روشهايي متوسل شده اند كه متداولترين اين روشها جريمه مالي رانندگان متخلف بوده است . آمارها نشان مي دهد كه تعداد تخلفات رانندگي ثبت شده توسط هر راننده به طور متوسط 5 تخلف در سال مي باشد كه اين تنها بخش كوچكي از تخلفاتي است كه بوسيله مامورين رويت و مورد اعمال قانون قرار مي گيرد . بنابراين سوال مهمي كه در اينجا مطرح مي شود اين است كه آيا جريمه مالي رانندگان متخلف هدف اصلي از جريمه كردن كه همانا كنترل رفتار رانندگان متخلف و كاهش تخلفات آنان است را تامين مي كند ؟ به عبارتي آيا جريمه هاي رانندگي كنوني در جلوگيري از تكرار تخلفات رانندگي موثر است ؟ براي اين منظور تعداد 380 نفر از رانندگان بعنوان نمونه از جامعه آماري 21769 نفري با استفاده از فرمول كوكران انتخاب و سوابق رانندگي آنها در برهه زماني 3 ساله از سال 1383 الي 1385 مورد بررسي قرار گرفت . جامعه آماري اين تحقيق را رانندگان خودروهاي سواري با دو نوع كاربري شخصي و عمومي پلاك كشوري ( ملي ) استان تهران شامل پلاك هاي ايران 11 ، 22 و 33 كه در 20 روز پاياني سال 1382 پلاك شده اند تشكيل مي دهد . روش نمونه گيري در اين تحقيق روش طبقه بندي احتمالي به تناسب دو صفت درون گروهي كاربري وسيله نقليه و منطقه محل سكونت مالك بصورت تصادفي انتخاب شد . روش تحقيق استفاده از آمارهاي موجود مي باشد . در چارچوب نظري از نظريات جامعه شناسان رفتاري چون هومنز و دوركيم شامل نظريه هاي تبادل و كنترل اجتماعي در تدوين فرضيه هاي تحقيق استفاده شده است . نتايج اين تحقيق نشان داد كه افزايش مبلغ جريمه در جلوگيري از تكرار تخلفات رانندگي مقطعي بوده و زماني مي تواند اثر گذاري داشته باشد كه متناسب با تورم سالانه افزايش يابد . در خصوص روش ابلاغ قبض جريمه ، رانندگاني كه بصورت دو برگي جريمه مي شوند ، جريمه شدنشان هيچگونه تاثيري در جلوگيري از تكرار تخلفات بعدي آنها ندارد و نسبت به ساير روشهاي ابلاغي قبض جريمه در فاصله زماني كوتاهتري تخلف را تكرار مي كنند . منطقه محل سكونت مالك در تكرار تخلفات رانندگي موثر است اما جنسيت راننده و نوع كاربري وسيله نقليه تاثيري در تكرار تخلفات رانندگي ندارد .