سنگ شناسي سنگ هاي آتشفشاني جوان گستره ي درياچه ي هامون (خاور ايران)

درحاشيه ي درياچه ي هامون در جنوب باختري و شمال باختري زابل، در شرق ايران، برونزدهاي پراكنده اي از سنگ هاي آتشفشاني جوان ديده مي شوند. شواهد ميكروسكوپي و آناليز شيميايي اين سنگ ها را اليوين بازالت، بازالت تا تراكي بازالت معرفي مي كند. بافت هاي غالب اين سنگ ها پورفيري، پورفيري ميكروليتي و حفره اي است. فنوكريست ها بيشتر از اليوين، كلينوپيروكسن (ديوپسيد) و كمي پلاژيِوكلاز (بيشتر لابرادوريت) تشكيل شده اند. بررسي هاي تكتونوماگمايي سنگ هاي مورد بررسي نشان مي دهد كه اين سنگ ها در داخل صفحه ي قاره اي بلوك هلمند تشكيل شده و ماهيت آلكالن سديك دارند. اين سنگ ها مي توانند محصول فرايند كششي رخ داده در خاور ايران پس از پايان فرايند فشارشي باشند. غني شدگي عناصر LREE نسبت به HREE نشان مي دهد كه ماگماي مادر احتمالا در درجه هاي پايين ذوب بخشي از يك خاستگاه گوشته اي گارنت لرزوليتي تشكيل شده است.

There are scattered exposures of young volcanic rocks in Hamun Lake Area in south western and north western of Zabol in east of Iran. The microscopic evidences and geochemical analysis show that these rocks are olivine basalt and basalt to trachy basalt. The main textures of these rocks are porphyry, microlitic porphyry and vesicular. The main phenocrysts of these rocks are olivine, clinopyroxene (Diopside) and some plagioclase (Labradorite). Tectonomagmatic studies indicate that these rocks are formed in intracontinental environment in Helmand block and have sodic alkaline nature. These rocks can be the production of extension which has occurred after compressional regime in east of Iran. Enrichment of LREE to HREE ratio indicates that the parent magma has probably formed by low partial melting of garnet lherzolitic mantle.