نابرابري اجتماعي در فضاي شهري مشهد:برآوردي از نابرابري هاي درآمدي و تحصيلي در نواحي شهر

Social Inequality in Mashhad Urban Space:Estimating Income & Educational Inequalities in an Urban Area

نابرابري اجتماعي در فضاي شهري حاصل دسترسي افتراقي نواحي شهر به منابع ارزشمند اجتماعي چون ثروت مادي، قدرت، منزلت و سرمايه فرهنگي است. نتايج محاسبه دو نوع نابرابري درآمدي و تحصيلي با استفاده از شاخص ضريب جيني در نواحي چهل گانه شهر مشهد كه داده هاي اوليه آن از پيمايش وسيع اجتماعي در شهر مشهد در سال 1387 گرفته شده، نشان مي دهد: اولاً ميزان نابرابري درآمدي و تحصيلي شهر مشهد به ترتيب برابر 0.355 و 0.267 است. ثانياً بر مبناي دو سنجه نابرابري درآمدي و تحصيلي مي‌توان نواحي چهل گانه شهر مشهد را به سه خوشه يا دسته كاملاً متمايز تقسيم كرد. در خوشه هاي اول تا سوم به ترتيب 12 (30%)، 23 (5/57 %) و 5 (5/12%) ناحيه از نواحي شهر عضويت پيدا مي كنند. ثالثاً در بين خوشه هاي سه گانه نواحي، نظمي سلسله‌مراتبي از لحاظ برخورداري از درآمد خانوار، تحصيلات سرپرست و همچنين شدت نابرابري هاي درآمدي و تحصيلي برقرار است، اما اين نظم در مورد دو دسته متغير مذكور، برعكس است: در حالي كه سطح برخورداري خوشه ها جنبه نزولي دارد، در مورد شدت نابرابري عكس اين وضعيت صادق است. اين وضعيت به‌روشني حاكي از توسعه نامتوازن فضايي شهر مشهد است. به‌علاوه، اگر ملاك منصفانه‌بودن توزيع منابع در بين نواحي، مزيت توزيع براي محروم‌ترين نواحي منظور شود، در اين صورت وضعيت موجود توزيع درآمد و تحصيل در بين نواحي چهل گانه شهر مشهد دلالت روشني بر وجود نابرابري غيرمنصفانه در اين شهر دارد.

Social inequality within the urban space is a product of differential access of urban areas to valuable resources such as material wealth, power, status, and cultural capital. The results of calculating two types of inequality, namely, income and educational inequalities, using Gini coefficient in forty urban districts that constitute an entity called the city of Mashhad. The figures obtained in 2008/1387, show that: First, the degrees of income and educational inequalities in the city of Mashhad are 0.355 and 0.267 respectively. Secondly, given two measures of income and educational inequalities, the forty districts of Mashhad can be divided into three clearly distinct clusters or classes. The first, second, and third clusters include 12 (%30), 23 (%57.5), and 5 (%12.5) of the urban areas. Thirdly, there exists, among the triplet clusters, a hierarchical order in terms of household enjoyment of income, household head’s level of education, and the intensity of income and educational inequalities. Nonetheless, with respect to aforementioned two sets of variables, such order is reversed in that: while the level of clusters’ enjoyment is falling, considering the intensity of inequality, the situation is on the contrary: rising. This situation is clearly indicative of an uneven development of the Mashhad’s urban space. In addition, suppose the measure of fairness in resource distribution among the districts is considered to be the relative advantage for distribution for the most deprived of the districts. Then, the existing situation of distribution of income and education among the forty districts of the city of Mashhad clearly points to the existence of unfair inequality.