ارزيابي تنوع ژنتيكي در تعدادي از ژنوتيپ‌هاي بادام با استفاده از صفات مورفولوژيك

An Evaluation of Genetic Diversity in some Almond Genotypes Using Morphological Traits

بادام يكي از مهمترين محصولات خشك ميوه است كه با توجه با اهداف خاص نياز به اصلاح دارد. به اين منظور اولين مرحله ارزيابي تنوع ژنتيكي در ژرم‌پلاسم موجود است. در اين راستا 56 ژنوتيپ پر رشد از طريق ثبت نه صفت مورفولوژيك (قطر تنه، ارتفاع تنه اصلي، تراكم تاج، زاويه تاج، تعداد شاخه، متوسط اندازه شاخه، رنگ نوك سرشاخه و قدرت رشد) بر اساس توصيفگر در ايستگاه تحقيقات باغباني دانشگاه تهران ارزيابي شدند. تجزيه خوشه‌اي، در فاصله 9 ژنوتيپ‌ها را به چهار گروه تقسيم نمود. در گروه اول همه ژنوتيپ‌ها به استثناي دو ژنوتيپ از ايستگاه تحقيقات گروه باغباني دانشگاه تهران و استهبان، بقيه از آذربايجان (غربي و شرقي) بودند. در گروه دوم به غير از دو ژنوتيپ از كاشمر و استهبان، بقيه ژنوتيپ‌ها از آذربايجان بودند. در گروه سوم سه ژنوتيپ از ايستگاه تحقيقات و دو ژنوتيپ از آذربايجان بودند. در گروه چهارم نيز ژنوتيپ‌هاي مناطق مختلف قرار گرفتند. بر اساس نتايج بدست آمده از ضريب همبستگي، صفات همبستگي بالايي را با هم نشان دادند و در اكثر صفات همبستگي معني‌دار شد. بيشترين ميزان همبستگي (74/0) بين صفات تراكم تاج و انشعاب‌دهي مشاهده شد كه در سطح 1% معني‌دار شدند. كمترين ميزان همبستگي (007/0-) بين صفات قدرت رشد و تراكم تاج مشاهده شد.

Almond is among some of the most important nut crops requiring improvement in many aspects of its production. To do that, the first step is an evaluation of the genetic diversity of the existing germplasm. Towards this end, 56 vigorous almond seedlings were evaluated with recording eight morphological characteristics (trunk diameter, height of main trunk, canopy density, canopy angle, branch number, average branch size, branch tip color and growth power) as based upon an almond descriptor, at the Horticultural Research Station, University of Tehran. Cluster analysis, at a distance of 9, divided the genotypes into four groups. There existed 13 genotypes in the first group, 10 in the second, five in the third, and finally another 28 genotypes located in the fourth group. The first group included most East and West Azerbaijan genotypes plus two genotypes, one from Karaj Horticultural Research Station and the other from Estahban. In the second group, all the genotypes belonged to Azerbaijan, except two which belonged to Kashmar and Estahban. The third group included three genotypes from the Research Station while two from Azerbaijan. There were genotypes from varying areas in the fourth group. High correlations were observed among the traits, most of them being significant, as based on the Coefficients of correlation. The highest correlation (0.74), a significant one, was observed between foliage density and branching traits, while the lowest (0.007) observed between growth vigor and foliage density.