بررسي اثر جيبرلين و اسيدآبسيسيك بر سبز شدن و برخي خصوصيات فيزيولوژيكي بذر و گياهچه نخود در شرايط ديم و آبي

Effects of Priming by Gibberellin and Abcsisic Acid on Emergence and some Physiological Characters of Chikpea (Cicer arietinum L.) Seedling under Dry and Irrigated Conditions

اين تحقيق با هدف بررسي اثر هورمون‌هاي جيبرلين و اسيدآبسيسيك بر توان سبز شدن، و سرعت سبز شدن، قدرت بذر و برخي خصوصيات فيزيولوژيكي بذر و گياهچه نخود تحت شرايط ديم و آبي در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه لرستان انجام شد. كاربرد هورمون‌ها به صورت پرايمينگ بذر قبل از كشت در شرايط آبي و ديم اعمال شد. بذرها در غلظت‌هاي صفر (هيدروپرايمينگ) 50، 100 و 150 پي‌پي‌ام از هورمون جيبرلين و اسيد آبسيسيك به صورت جداگانه پرايم شده و سپس در مزرعه كشت شدند. رقم مورد استفاده، نخود رقم آزاد و آزمايش اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي بود. در خصوص صفاتي نظير درصد سبز شدن، سرعت سبز شدن و تعداد شاخه‌هاي اوليه تفاوتي بين شرايط ديم و آبي مشاهده نشد. هيدروپرايمينگ منجر به افزايش وزن تر و خشك ريشه، سرعت رشد گياهچه، وزن تر بخش هوايي و تعداد گره تثبيت‌كننده نيتروژن شد. پرايمينگ بذر با جيبرلين سبب افزايش طول ساقه، قدرت بذر و طول ريشه شد. بيشترين درصد و سرعت سبز شدن گياهچه و وزن خشك ريشه در شرايط آبي و همچنين حداكثر طول ريشه و تعداد شاخه‌هاي اوليه در شرايط ديم از تيمار پرايمينگ با اسيد آبسيسيك بدست آمد. منشعب‌ترين ريشه‌ها در گياهچه‌هاي حاصل از بذرهاي پرايم نشده مشاهده شد. بهترين تيمار از نظر بهبود قدرت بذر در هر دو شرايط آبي و ديم، جيبرلين 100 پي‌پي‌ام بود.

This research evaluated the effects of gibberellin (GA3) and abscisic acid (ABA) on emergence capability, rate of emergence, vigor index and some physiological characters of chickpea seedling (Cicer arietinum L.) in a field experiment (as split) under dry and irrigated conditions. Seeds were primed with 0, 50, 100 and 150 ppm of each phytohormones. Examined chickpea cultivar was Azad. The results showed that emergence percentage, rate of emergence and number of lateral primary branches were the same in both irrigated and dry conditions. Root fresh and dry weights, seedling growth rate, shoot fresh weight and number of nitrogen fixing nodules increased by hydro-priming. Gibberellin priming improved stem height, root length and seed vigor. ABA priming resulted in maximum emergence percentage, rate of emergence and root dry weight in irrigated condition and the maximum root length and number of lateral shoot in dry condition. The most branchy roots observed in seedling which produced by non-primed seed. Vigor index was increased by 100 ppm GA3 in both irrigated and dry conditions.