تاثير متقابل ادبيات داستاني مدرن و تياتر اَبزورد

The Mutual Impacts of Modern Literature and Absurd Theatre

در اين مقاله قصد داريم با تاكيد بر جلوههاي ساختاري تياتر اَبزورد، بهمثابه شكل نويني از پردازش نمايشي در نيمه نخست قرن بيستم، تحولات وسيع زبان ادبي را در اين گونه تياتري تحليل و نقش آن را در روند تكوين ادبيات داستاني پس از خود بررسي كنيم. مسيله اصلي اين تحقيق كشف و شناسايي حدود تاثيرات متقابلي است كه ميان اين گونه متفاوت نمايشي و اَشكالي از ادبيات داستاني مدرن پس از دهه شصت ميلادي، نظير رمان نو، نمايان شد. اگر بتوان پذيرفت كه تياتر اَبزورد در حد فاصل جريانات ادبي مدرن و پَسامدرن رواج يافت، سوال عمده اين است كه تا چه حد بر اَشكال رماننويسي پس از خود تاثير گذاشته است؟ در تحقيق حاضر درصدد آنيم كه با الهام از آموزههاي ساختگراييِ تكويني، الگوي روششناسانه مناسبي براي سنجش كيفي هرنوع تاثير متقابل ميان درام اَبزورد و رمان نو تعريف كنيم. بهاين منظور، جامعهاي از نويسندگان مطرح در هردو گونه ادبي و نمايشي مذكور را انتخاب كرده و شاخصهاي سبكشناسانهاي از آثار آنها را مد نظر قرار دادهايم. در اين مقايسه تطبيقي، بهويژه با تمركز بر كيفياتي از نمايشنامههاي سامويل بِكِت و رمانهاي مارگريت دوراس، نشان داده ميشود كه تاچه اندازه ميتوان با شاخصهايي مشترك بهشكل يا محتواي آثار مذكور توجه نشان داد. سبكگريزي، شي گرايي، انسانگرايي و علمگرايي از مهمترين معيارهاي اين سنجش تطبيقي بهشمار ميرود و با شواهدي كه از متون مختلف ارايه شده است، ثابت ميشود كه تياتر اَبزورد تاثيرات صرفاً ادبي برروند تحول رمان نو نگذاشته است، بلكه بايد گفت كه جنبههاي «تياتريِ» درام اَبزورد نيز در زبان ادبي پس از دهه شصت ميلادي نفوذ كرده است؛ روندي كه ميتوان آنرا بهنوعي «اجراييشدنِ» ادبيات تلقي كرد.