ميكرومورفولوژي تكامل برخي خاك هاي لسي غرب استان گلستان در يك توالي اقليم- توپوگرافي- پوشش گياهي

Micromorphology of development of some loess-derived soils of western Golestan province along a climo-topo-biosequence

هدف از اين مطالعه، بررسي ميكرومورفولوژي تكامل برخي خا كهاي لسي غرب استان گلستان در يك توالي اقليم- توپوگرافي- پوشش گياهي است، كه از زمين هاي پست شمال شروع شده و در جنوب به اراضي مرتفع جنگلي ختم مي شوند. 4 خاك رخ مورد مطالعه، در رژيم هاي رطوبتي اريديك، زريك و 20 متري از سطح دريا واقع شده اند. 20 نمونه دست خورده خاك، - يوديك و در محدوده ارتفاع 400 به منظور بررسي ويژگي هاي فيزيكي- شيميايي خاك و 20 نمونه دست نخورده خاك براي مطالعات ميكرومورفولوژي از اين مناطق جمع آوري شدند. خاك هاي مورد مطالعه از شمال به جنوب عبارت بودند از Typic Calcixerolls ،( خاك رخ 2 ) Typic Haploxerepts ،( خاك رخ 1 ) Gypsic Aquisalids خاك رخ 4). بررسي ها نشان دادند خاك هاي واقع در رژيم هاي ) Typic Hapludalfs (خاك رخ 3) و رطوبتي زريك و يوديك، داراي مقدار رس بي شتري م يباشند. خاك آلفي سولز با رژيم رطوبتي يوديك و اسيدي ضعيف م يباشد، ولي در اقليم نيم هخشك و حضور گچ و آهك در خاك pH كاربري جنگل، داراي در خاك شده است. حضور بلورهاي ريز كلسيت در خاك اريد يسولز و pH اريدي سولز، سبب افزايش افق زيرين خاك مال يسولز، سبب ايجاد ب يفابريك كريستاليتيك در اين خاك ها شده است. حال آن كه بي فابريك غالب در خاك آلفي سولز، لكه اي- خطي مي باشد. ساختمان ميكروسكوپي غالب در خاك هاي آلفي سولز، اريدي سولز و اينسپتي سولز، مكعبي نيمه زاويه دار است. در افق سطحي خاك مالي سولز، ساختمانميكروسكوپي دانه اي و اسفنجي مشاهده شد. همچنين در خاك مال يسولز، درصد حفر ههاي بي شتري نسبت و Image Tool به ساير راسته ها مشاهده گرديد. اطلاعات كمي ميكروسكوپي خاك، با استفاده از نرم افزار آناليز تصوير، انجام پذيرفت. تنوع حفره ها نيز با تغيير از رژيم رطوبتي اريديك ب هسمت رژيم هاي مرطو بتر زريك و يوديك بيش تر شد. در خا كهاي واقع در رژيم رطوبتي زريك، پدوفيچرهاي متنوعي از آهك و پوشش هاي اكسيدهاي آهن و منگنز و در رژيم رطوبتي يوديك، پوشش هاي رسي و فرم تكه اي رس مشاهده گرديد. پدوفيچرهاي گچ نيز در خاك واقع در رژيم رطوبتي اريديك ديده شد.

The aim of the present study, was the micromorphological investigation of development of some loess-derived soils of Golestan province along a climo -topobiosequence, starting from lowlands in north and ending to forest uplands in south. Four soil profiles, situated in aridic, xeric and udic moisture regimes selected for this study were located at 20 to 400m elevation above sea level. Disturbed and undisturbed samples were taken for physicochemical properties and micromorphological studies. The studied soils in north-south direction were classified as Gypsic Aquisalids (pedon 1), Typic Haploxerepts (pedon 2), Typic Calcixerolls (pedon 3) and Typic Hapludalfs (pedon 4). The results showed that soils in xeric and udic moisture regimes, had higher clay. Alfisols with udic moisture regime and forest land use, were weakly acidic, but at the semiarid climate, gypsum and calcite accumulation caused an increase in pH. In Aridisols and subsurface horizons of Mollisols, crystallitic b-fabric was dominant. Whereas Alfisols showed striated-speckled b-fabric. Subangular blocky microstructure is dominant in Alfisols, Aridisols and Inceptisols. The granular and crumb microstructure were also observed in surface horizons of Mollisols. Moreover Mollisols, showed higher porosity. Quantitative microscopic studies were done using Image Tool software and image analysis techniques. From aridic to udic moisture regime more variation in porosity were observed. In soils of xeric moisture regime, various forms of pedofeatures including calcite and Fe-Mn coatings were observed. In soils of udic moisture regime, clay coatings and clay fragments were dominant. Gypsum pedofeatures were dominant in arid soils.