پديد آورندگان :
محمود سلطاني، شهرام نويسنده , , دواتگر، ناصر نويسنده , , كاوسي ، مسعود نويسنده , , دريغ گفتار ، فرحناز نويسنده ,
چكيده فارسي :
چكيده 1
اثرات درازمدت كاشت گياه برنج در اراضي شاليزاري و تحت شرايط متفاوتي از مديريت منابع
كودي بر روي شكل هاي مختلف فسفر از منظر تغذيه اي و زيست محيطي بسيار با اهميت است. سنجش
كمي و كيفي شكل هاي مختلف فسفر در خاك ديدگاه روشني از توانايي تامين فسفر براي گياهان زراعي
را پيش روي ما قرار مي دهد. در اين پژوهش تلاش شده است تا با اندازه گيري كمي شكل هاي مختلف
فسفر در اراضي شاليزاري و يافتن روابط آن ها با ويژگي هاي مهم فيزيكي و شيميايي خاك، به تاثير اين
0 - شكل هاي فسفر بر روي ميزان فسفر قابل استفاده پرداخته شود. در 103 نمونه خاك سطحي ( 30
سانتي متري) از شاليزارهاي شهرستان صومعه سرا در استان گيلان و بر پايه توزيع جغرافيايي يكنواخت،
62 درصد / 60 و با ميانگين 353 ميلي گرم در كيلوگرم، در حدود 6 -1427/ فسفر معدني با دامنه تغييرات 5
37 درصد از / 25 و ميانگين 210 ميلي گرم در كيلوگرم، 4 - از فسفر كل و فسفر آلي با دامنه تغييرات 525
218 و با ميانگين 563 ميلي گرم در كيلوگرم) را در بر مي گيرد. در -1677/ فسفر كل (با دامنه تغييرات 5
بين شكل هاي مختلف فسفر معدني، فسفر پيونديافته با كلسيم ( 64 درصد) غالب و به دنبال آن فسفر
4 درصد) و فسفر محلول / 31 درصد)، فسفر پيونديافته با آلومينيوم ( 4 / پيونديافته با آهن با ميانگين ( 34فسفر پيونديافته با آهن و آلومينيمبا كربن آلي (** 4
-0/205 ) داراي بيش ترين همبستگي خطي معني دار بودند. همچنين گنجايش تبادل كاتيوني و كربنات *)
كلسيم معادل و كربن آلي نسبت به ساير ويژگي هاي خاك تاثير بيش تري بر فسفر قابل استفاده از خود
نشان مي دهند. بر پايه ضريب تبيين شده مدل هاي رگرسيوني خطي چندمتغيره نشان مي دهد كه فسفر
پيونديافته با كلسيم در بين خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك بيش ترين تاثير را به ترتيب از اسيديته،
مي پذيرد و ،(Adj.R2=0/ كربن آلي، مقدار رس، گنجايش تبادل كاتيوني و كربنات كلسيم معادل (* 455
0)، و فسفر پيونديافته با آهن از اسيديته و كربن آلي / فسفر پيونديافته با آلومينيوم تنها از كربن آلي (* 15
0) تاثير مي پذيرند. همچنين / 0/274 ) و نيز فسفر آلي از گنجايش تبادل كاتيوني و كربن آلي (* 471 *)
فسفر قابل استفاده با تمام شكل هاي فسفر همبستگي معني داري در سطح 5 درصد از خود نشان مي دهند.
اما بيش ترين تاثير را به ترتيب از فسفر پيونديافته با آلومينيم، فسفر آلي، فسفر محلول و در نهايت از فسفر
پيونديافته با كلسيم مي پذيرند.
واژه هاي كليدي: شكل هاي مختلف فسفر، خاك هاي شاليزاري، گيلان، خصوصيات خاك
0/56 )، **) pH 0/26 درصد) قرار داشتند. فسفر پيونديافته با كلسيم با
چكيده لاتين :
Abstract2
Long-term effects of Rice (Oryza Sativa L.) cultivation with different
management on soil P fraction are important to understanding from soil nutritional
and environment point of view.Soil P fraction gives an idea about the soil supplying
capacity to plants. This experiment was conducted to evaluate different soil P
fractionation under paddy fileds condition and their relation with soil properties at
rice root depth (0-30 cm).Soil samples were collected from 103 paddy fields at
Some-e-sara city in Guilan provience with grids of 2x2 km.Soils were analyzed to
determine of their characters (pH, CEC, T.N.V, Clay, O.C) and sequentialy extracted
to determine organic and inorganic P fractions.The results showed total phosphorus
concentration range between 218- 1677.5 (mean of 563), inorganic phosphorus
60-1427.5 (mean of 353 mg/kgsoil) and organic phosphorus with range of 25-525
(mean of 210 ). The persent of inorganic phosphorus were observed 62.6% of total
phosphorus in comparison of organic phosphorus, 37.4%. Inorganic phosphorus
fractionations in study area were Ca-p (mean=226), Al-p (mean=15.63), Fe-p
(mean=220.4) and soluble and weak bounded phosphorus (Sol-p) (mean= 0.655
mg/kg soil), whereas the available phosphorus with mean of 29.02 mg/kg soil was
more than Iranian paddy fields critical level.The Ca-p with pH,TNV, and OC%, Fe-p
with pH, TNV, OC%, Clay content and CEC, Al-p with OC% and CEC, Sol-p with
OC%, organic phosphorus with CEC, OC%, pH, TNV and Clay content available
phosphorus with CEC, TNV and OC% showed significant correlation, respectively.
The linear multiple regression equations the available phosphorus was affected from
Al-p more than other fractions in rice fields.
Keywords: Phosphorus fractionation, Paddy fields, Guilan, Soil peroperties
