رتينوپاتي ديابتي و عوامل خطرساز آن در بيماران ديابتي مراجعه‌كننده به كلينيك ديابت مركز آموزشي- درماني كامكار شهر قم

Prevalence and Risk Factors of Diabetic Retinopathy in Patients Referred to Diabetes Clinic of Kamkar Hospital in Qom

زمينه و هدف: رتينوپاتي ديابتي يكي از مهم‌ترين علل از كارافتادگي در بيماران ديابتي است. با توجه به هزينه‌هايي كه اين عارضه به سيستم‌هاي بهداشتي وارد مي‌كند، و به‌منظور تعيين شيوع و شناسايي زودرس عوامل خطر آن، اين مطالعه صورت گرفت. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، 261 بيمار ديابتي مراجعه‌كننده به كلينيك ديابت مركز آموزشي- درماني كامكار شهر قم بررسي شدند. اطلاعات فردي و داده‌هاي مربوط به معاينات فيزيكي و آزمايشها توسط پرسشنامه جمع‌آوري شد. ته چشم با مردمك ديلاته به‌وسيله متخصصين چشم با تجربه معاينه گرديد و درجه‌بندي برطبق شاخص‌هاي سيستم طبقه‌بندي بين‌المللي رتينوپاتي ديابتي صورت گرفت. يافته‌ها: در اين مطالعه، بيماران ميانگين سني بين 5/11±2/52 سال داشتند، و 66% ازآنان زن بودند. ميانگين مدت ابتلا به ‌ديابت 14/7±08/9 سال و HbA1C، 2±25/9% برآورد شد. شيوع كلي رتينوپاتي 1/39% گزارش گرديد. از اين تعداد؛ 3/15% مبتلا به رتينوپاتي غيرپروليفراتيو خفيف، 7/7% رتينوپاتي غيرپروليفراتيو متوسط، 6/4% رتينوپاتي غيرپروليفراتيو شديد و 5/11% رتينوپاتي پروليفراتيو داشتند. مقايسه متغيرها در دو گروه مبتلا به رتينوپاتي و بدون رتينوپاتي نشان داد؛ ميانگين سن، مدت ابتلا به ديابت، هموگلوبين گليكوزيله، پروتيين ادرار 24 ساعته در گروه مبتلا با اختلاف واضحي بالاتر است (p به ترتيب: 001/0 > p، 001/0 > p، 005/0 > p و 01/0 > p). همچنين درصد افراد با سابقه فشارخون بالا، نفروپاتي و نوروپاتي حسي ديستال با اختلاف معني‌دار از نظر آماري در گروه رتينوپاتي افزايش نشان داد (p به ترتيب: 05/0 > p، 001/0 > p و 001/0 > p). در تحليل نهايي با استفاده از رگرسيون لجستيك مدت ابتلا به ديابت و نفروپاتي به‌عنوان عوامل خطر مستقل تعيين‌كننده رتينوپاتي ديابتي شناخته شدند. نتيجه‌گيري: طبق نتايج اين مطالعه، غربالگري زودهنگام تمام افراد ديابتي از نظر وجود رتينوپاتي، شناسايي و كنترل عوامل خطر اين عارضه در جهت كاهش هزينه‌هاي مربوط به مشكلات چشمي و بهبود كيفيت زندگي اين بيماران حايز اهميت است.

Background and Objectives: Diabetic retinopathy (DR) is one of the important causes of comorbidity in diabetic patients. Considering the cost of this complication to the health care system, this study was performed to assess the prevalence and identify its risk factors. Methods: In this cross-sectional study, 261 diabetic patients, who referred to Kamkar hospital diabetes clinic in Qom, Iran, were investigated. Personal information, data about diabetes, physical examination and laboratory tests were collected in questionnaires. Foundoscopy with dilated pupil was performed by practicing ophthalmologists & findings were categorized according to international classification of diabetic retinopathy. Results: The mean age was 52.2±11.5 years, and 66% were female. The mean duration of diabetes was 9.08±7.14 years and the mean HbA1C was 9.25±2. The overall prevalence of diabetic retinopathy (DR) was 39.1%, which included 15.3% with mild Non proliferative DR (NPDR), 7.7% with moderate NPDR, 4.6% with severe NPDR and 11.5% with proliferative DR (PDR). Comparison of variables between DR and Non-DR groups shows that the mean of age, duration of diabetes, HbA1C, protein excretion in 24h urine were statistically significantly higher in retinopathic group (p= < 0.001, p < 0.001, p < 0.005 & p < 0.01). Also, the percent of patients with history of hypertension, nephropathy & peripheral distal neuropathy was significantly higher in retinopathic group (p < 0.05, p < 0.001 & p < 0.001). In final analysis with logistic regression model, duration of diabetes & nephropathy were recognized as independent risk factors for diabetic retinopathy. Conclusions: According to the results of this study, screening of all diabetic patients in early stages of retinopathy, identify and control of its risk factors to decrease the burden of eye complications and improve the quality of life for these patients are important.