اثر چهار نوع خاكپوش چيپس چوب، كمپوست زباله شهري، خاك اره و سنگريزه در سه ضخامت مختلف بر رشد درخت چنار (Platus orientalis)

Effect of Four Types of Mulches Including Wood Chips, Municipal Compost,Sawdust and Gravel in three Different Thickness on the Growth of Platanus orientalis L.

به منظور بررسي اثر چهار نوع خاكپوش چيپس چوب، كمپوست زباله شهري، خاك اره و سنگريزه در سه ضخامت مختلف بر رشد درخت چنار در طي دو سال (1387و1388) در فضاي سبز شهر مشهدكه در اقليم نيمه خشك قرار دارد مورد بررسي قرار گرفت. تحقيقي به صورت طرح آزمايشي كرت هاي خرد شده در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار انجام شد. تيمارها شامل شاهد (بدون خاكپوش) و چهارنوع خاكپوش چيپس چوب، كمپوست زباله شهري، خاك اره و سنگريزه در سه ضخامت 10،5و15 سانتيمتر بودند. در طول دوره آزمايش رطوبت خاك، درجه حرارت خاك، تعداد برگ، وزن تر و خشك برگ، ارتفاع درخت، وزن تر درخت و اندازه محيط تنه در ارتفاع 20سانتيمتري از سطح خاك اندازه گيري شد. خاكپوش خاك اره با ضخامت 15 سانتيمتر بيشترين مقدار درصد رطوبت وزني و كمترين درجه حرارت خاك را دارا بود و در صفات رشدي (وزن تر درخت، وزن تر و خشك برگ، ارتفاع درخت، تعداد برگ و اندازه محيط تنه در ارتفاع 20 سانتيمتري از خاك) در مجموع خاك اره با ضخامت 15 سانتيمتر بيشترين مقدار رشد را نشان داد. در تمامي صفات با افزايش ضخامت لايه مالچ ميزان رشد افزايش پيدا كرد و بهترين نتايج در ضخامت 15 سانتيمتري تمام انواع خاكپوش مشاهده شد. در مورد اثر نوع خاكپوش بر روي ارتفاع درخت خاكپوش ها اختلاف معني داري با هم نداشتند، ولي از شاهد بيشتر بودند و با آن اختلاف معني داري داشتند. در بقيه صفات رشدي اندازه گيري شده شامل تعداد برگ، وزن تر و خشك برگ، وزن تر درخت و اندازه محيط تنه در ارتفاع 20سانتيمتري از سطح خاك، بيشترين مقدار رشد به ترتيب مربوط به تيمار خاك اره، چيپس چوب،كمپوست، سنگريزه و شاهد بودند. به نظر مي رسد كه خاك اره با حفظ بهتر رطوبت خاك و كاهش تنش رطوبتي خاك در مقايسه با ساير خاكپوش ها به رشد بيشتر چنار در مناطق خشك و نيمه خشك كمك زيادي مي كند.

To study the effects of four types of mulches including wood chips, municipal compost, sawdust and gravel in three different thicknesses on growth of Platanus orientalis during two years, an experiment was conducted in Mashhad area with semi-arid climate. The research was conducted as split plot based on a completely randomized block design with four replications. Treatments included control (no mulching) and four types of mulch including wood chips, municipal compost, sawdust and gravel in three thickness (5, 10 and 15 cm). During the study, soil moisture and temperature, total leaf number, fresh and dry weight of leaves, tree height, fresh weight of tree, trunk circumference at height of 20 cm from soil surface was measured. Sawdust mulch with 15cm thickness had highest soil moisture and lowest soil temperature. All factors in sawdust mulch with 15cm thickness showed the highest growth characteristics. In all factors (tree fresh weight, leave fresh and dry weight, tree height, total number of leaves and trunk circle at 20 cm height) increasing of mulch thickness led to increased rate of growth and the best results was observed at 15cm thickness of all kinds of mulches. There were no significant difference among mulch types on height of the tree but all mulch types had significant difference with control. In the other measured factors including total leaf number, fresh and dry weight of leaves, fresh weight of tree, trunk circumference at height of 20 cm from soil surface, the highest growth was related to sawdust, wood chips, compost, gravel and control, respectively. It seems that sawdust with keeping soil moisture and reducing drought stress could help better growth of the plants compare to other mulches in dry and semi-arid areas.