سن‌يابي و تحولات آذرين و دگرگوني تاقديس كوه سفيد توتك در زون سنندج- سيرجان جنوبي

Dating and igneous-metamorphic evolution of the Kuh-e Sefid Tootak Anticline in southern Sanandaj-Sirjan Zone

كمپلكس تاقديس كوه سفيد در بخش جنوبي زون سنندج- سيرجان از مناطقي است كه واحدهاي دگرگوني با سن پاليوزوييك را مي‌توان در آن مشاهده كرد و در آن كمپلكس سوريان با سن كربنيفر پسين تا پرمين بر روي كمپلكس توتك با سن سيلورين تا كربنيفر پيشين قرار گرفته است. در مركز اين تاقديس يك توده نفوذي مونزوگرانيتي تا گرانوديوريتي نفوذ كرده است كه تا ثير گرمايي آن را بر روي سنگ‌هاي شيستي اطراف مي‌توان مشاهده كرد. بر اساس اين مطالعه، اين توده مونزوگرانيتي با ماهيت كلسيمي- قليايي و پرآلومين حاصل ذوب بخشي پوسته قاره‌اي است كه همزمان با يك رژيم زمين‌ساختي برشي خميري در سنگ‌هاي دگرگوني منطقه نفوذ كرده است. تعيين سن به روش اورانيم- سرب بيانگر سن Ma 9±173 (ژوراسيك مياني) براي اين توده نفوذي است. بر اساس شواهد ساختاري، دگرگوني و همچنين روابط زمين‌شناختي، مي‌توان عنوان كرد كه رويدادهاي هرسينين، سيمرين پيشين و سيمرين مياني نقش اساسي در تحولات منطقه مورد مطالعه به عنوان بخشي از زون سنندج- سيرجان جنوبي داشته‌اند.

Sanandaj-Sirjan structural zone contains complexes of sedimentary and magmatic rocks, which have been subjected to numerous deformation and metamorphic phases during different times. Nevertheless, there are disagreements about the structural phases affecting this zone. Kuh-e Sefid Tootak Anticline, in southern part of Sanandaj-Sirjan zone, has units with a Paleozoic age. Sourian complex with age of Upper Carboniferous to Permian and with degree of metamorphism of lower green schist sits at the top of Tootak complex with age of Silurian to Lower Carboniferous and with degree of metamorphism of upper green schist to lower amphibolite. A monzo-granite body intruded at the bottom of Tootak complex. Based on this study, this monzo-granite body with an alumina-rich calc-alkaline nature is the product of partial melting of continental crust, and concurrent to a plastic shear tectonic regime which is penetrated into metamorphic rocks of the area. The Uranium-Lead dating method suggests an age of 173± 9 Ma for this intrusive body. According to structural and metamorphic evidence as well as geological relationships, it can be concluded that the Hercynian and Early and Middle Cimmerian occurrences played significant role in transformation of the study area as part of southern Sanandaj-Sirjan zone.