غلظت و منشا هيدروكربن‌هاي نفتي در رسوبات بندر انزلي

Concentrations and Sources of Petroleum Hydrocarbons in the Sediments of Anzali Port in the Caspian Sea, Iran

فعاليت‌هاي بندري از راههاي مختلف از جمله تخليه مواد زايد نفتي كشتي‌ها، تخليه آب توازن آلوده به مواد نفتي، نشت نفت در زمان بارگيري و تخليه نفت مي‌توانند موجب وقوع لكه نفتي در محيط دريا، آلودگي دريايي و آسيب به محيط زيست دريايي شوند. بندر انزلي در كناره جنوبي درياي خزر از قديمي‌ترين بنادر ايران است كه همواره فعال و از حجم بالاي فعاليت كشتيراني برخوردار بوده است. در اين مقاله از طريق نمونه‌برداري و تجزيه‌و‌تحليل رسوبات سطحي بستر دريا، وضعيت كيفي منطقه بندر انزلي از نظر آلودگي به هيدروكربن‌هاي نفتي مورد بررسي قرار گرفته است. غلظت هيدروكربن‌هاي نفتي در نمونه‌هاي رسوب با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي گازي اندازه گيري شد همچنين با استفاده از مجموعه‌اي از شاخص‌هاي موجود، نسبت به تعيين منشا تركيبات آليفاتيك موجود اقدام شد. غلظت كل هيدروكربن‌هاي نفتي در رسوبات سطحي ناحيه مورد مطالعه بين 6/7 تا 29 ميلي‌گرم در كيلوگرم مشاهده شد كه مبين آلودگي كم تا متوسط اين رسوبات به هيدروكربن‌هاي نفتي است. مجموع غلظت تركيبات آروماتيك چند حلقه‌اي در رسوبات 62/0 تا 12/6 نانوگرم در گرم مشاهده شد كه نشان‌دهنده عدم وجود آلودگي اين تركيبات در نمونه‌هاي رسوب برداشته شده در منطقه بندر انزلي است. استفاده از شاخص‌هاي توسعه داده شده مبين حضور تركيبات هيدروكربني با منشا نفتي در كنار حضور هيدروكربن‌هايي با منشا آلي دريايي ( فيتوپلانكتون‌ها و جلبك‌ها) و همچنين خشكي در سطح منطقه مورد مطالعه است.

Ports’ activities could result in oil spills occurrences and oil pollution in different ways including the discharges of ships’ oily wastes, discharges of oily ballast water and leaks at oil terminals. In this paper, using the results of the analyses of the hydrocarbon compounds in the samples collected from the sediments in the Anzali Port in the Caspian Sea in Iran, the levels of oil pollution in the sediments, in terms of Total Petroleum Hydrocarbons and Petroleum Aromatic Hydrocarbons, are studied. Also using a number of existing biomarker profiles, the sources of aliphatic hydrocarbons were investigated. The concentration of Total Petroleum Hydrocarbons ranged between 7.6 to 29 mg/kg indicated that oil pollution content of the sediments in the area is at a low to medium level. Also the concentrations of PAHs in the sediments were very low (0.62 – 6.12 ng/g). This indicated that the sediments sampled in the study area can be considered unpolluted in terms of aromatic hydrocarbons. Analyses of the samples using a number of biomarkers showed a combination of natural (marine and terrestrial) and petrogenic hydrocarbons in the sediments in the Anzali Port area.