مقايسه خصوصيات فيزيكي خاك مسيرهاي تردد دام (ميكروتراس)و فواصل بين آن ها در مرتع (مطالعه موردي: مرتع باباشملك مراوه تپه)

Comparison of soil physical properties in micro terraces and inters micro terraces on rangelands (Case study: Baba Shamlak Ranch)

چكيده 1 يكي از مهم ترين عوامل م وثر بر وضعيت مرتع، چراي دام مي باشد . در اين پژوهش به مقايسه خصوصيات فيزيكي خاك در ميكروتراس و فضاهاي بينابيني آن ها در يكي از سامان هاي عرفي مراتع مراوه تپه پرداخته شده است . اين پژوهش در قالب طرح كاملا تصا دفي به صورت دو تيمار ميكروتراس و بين ميكروتراس و جهت دامنه براي اندازه گيري نفوذپذيري، وزن مخصوص ظاهري و درصد خلل و فرج خاك در 8 تكرار ، انجام گرفت . همچنين جهت مقايسه نفوذپذيري ، وزن مخصوص ظاهري و درصد خلل و فرج خاك ميكروتراس ها و بين ميكروتراس ها و داده هاي پوشش سطح خاك مرتع از استفاده شد . نتايج نشان داد كه وزن مخصوص ظاهري خاك ANOVA آناليز واريانس يك طرفه همواره در ميكروتراس ها بيشتر از بين ميكروتراس ها بوده و اين تفاوت در دامنه هاي شمالي بيشتر از دامنه هاي جنوبي است. درصد خلل و فرج خاك نيز نتايجي عكس ميزان وزن مخصوص ظاهري خاك دارد. ميزان نفوذپذيري در ابتداي آزمايش (مقطع زماني 5 دقيقه) همواره بيشتر از مقاطع ديگر بوده است، به طوري كه مقدار متوسط نفوذپذيري در 5 دقيقه اول آزمايش در ميكروتراس و بين ميكروتراس 4 ميلي متر بر دقيقه است. همچنين مسير هاي لگدكوبي (ميكروتراس) توسط دام / 1 و 25 / به ترتيب 28 حدود 40 درصد از سطح كل مرتع را تشكيل مي دهند كه نتايج اين پژوهش وجود ميكروتراس ها را در مراتع مهم مي داند. در نهايت مي توان گفت در صورت نبود ميكروتراس ها، قسمت هاي ديگر مرتع نيز در عرض حداقل 2 سال لگدكوبي شده و كل سطح مرتع از حضور دام تاثير منفي مي پذيرد. واژه هاي كليدي: لگدكوبي، خصوصيات فيزيكي خاك، ميكروتراس، باباشملك

Abstract1 Animal grazing is one of the important factors that effects on the range condition. The aim of this study is to investigate the impact of animal trampling on soil physical properties and compare them in micro-terrace and inter micro-terrace areas on rangelands. This study was undertaken on a completely randomized design. The aspect of slopes (sun-facing and opposite exposures) and trampling positions (micro-terrace areas and inter micro-terrace areas) were considered as treatments. The soil bulk density and porosity percentage were measured in eight replications. The ANOVA was used to compare soil coverage, infiltration, soil bulk density and porosity percentage data. The results showed that amount of soil bulk density in micro-terrace areas were more than inter micro-terrace areas. The difference was larger in shadow-facing slopes than sun-facing slopes. The porosity percentage showed different behavior comparing soil bulk density criteria. The mount of infiltration in the beginning of the experiment (in five minutes intervals) was always more than the other intervals whereas the average infiltration rate in the first five-minute period in the micro-terrace areas and inter-micro-terrace areas were 1.28 and 4.25 mm, respectively. Trampling paths (micro-terrace areas) comprise about 40 percentage of the whole area of rangelands. This result confirms the necessity of micro-terrace areas in rangelands exploitation via grazing management. As a concluding remark, it should be said that in the absence of micro-terraces in the rangelands, the other parts of rangelands will also be trampled by the grazing animals and almost within less than 2 years throughout the rangelands surface will be trampled. Keywords: Trampling, Soil physical properties, Micro-terraces, Baba shamlak