حقوق بهداشتي، رواني و آموزش پزشكي زندانيان با تاكيد بر حقوق معتادان محبوس

Hygienic and mental rights and medical education of prisoners with relying on medical law of addicted prisoners

مجازات حبس از دير باز در جوامع بشري وجود داشته است. بنابر نظريه‌ي اصلاح و درمان، زندان «درمانگاه مجرمان» محسوب مي‌گردد. امروزه با توجه به شكست نظريه‌ي اصلاح و درمان استفاده از حبس براي كنترل و طرد مجرمان پرخطر رواج يافته است. كاركرد زندان هرچه كه باشد حقوق انساني زندانيان بايد رعايت شود. يكي از مهم‌ترين حقوق آن‌ها حقوق مربوط به سلامت و بهداشت رواني ـ جسمي آنان مي‌باشد. ارايه‌ي خدمات بهداشتي درباره‌ي افراد زنداني از اهميت بيشتري برخوردار است چرا كه زندان به علت شرايط نامساعد مانند تراكم جمعيت، خشونت، كمبود نور و هواي تازه، فقر غذايي و اعمال پرخطر مانند استعمال مواد مخدر، خال‌كوبي و روابط جنسي ناسالم محيط مناسبي براي شيوع بيماري‌هاي واگيردار و عفوني مي‌باشد. بخش بزرگي از زندانيان را معتادان به مواد مخدر تشكيل مي‌دهند. درباره‌ي مجرم يا بيمار بودن فرد معتاد اختلاف نظر وجود دارد. مطابق قوانين داخلي مانند «اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر» و «اصلاحيه‌ي قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر» معتاد مادامي كه براي درمان و ترك مواد اقدام نكند مجرم است. اگر هدف اصلي زندان اصلاح و درمان باشد بايد لوازم و مقتضيات آن نيز فراهم شود. در غير اين صورت زندان آثار مخربي بر سلامت جسمي و رواني زندانيان خواهد داشت. در ميان زندانيان، افراد معتاد با توجه به آسيب‌پذيري بيشتر رواني و جسمي نيازمند توجه و مراقبت‌هاي ويژه‌اي هستند. به نظر مي‌رسد زندان با توجه به وضعيت ويژه‌ي معتادان، محيط چندان مناسبي براي نگهداري و درمان آنان نباشد اما واقعيت اين است كه بسياري از آن‌ها در حبس به سر مي‌برند و از سوي ديگر بنابر گزارش‌هاي خود زندانيان و سازمان زندان‌ها توزيع و مصرف انواع مواد مخدر در زندان‌ها امري شايع است. مقاله‌ي حاضر درصدد بررسي و تبيين حقوق رواني ـ بهداشتي و آموزش پزشكي زندانيان با عنايت ويژه به معتادان محبوس و با مبنا قرار دادن آيين‌نامه‌ي سازمان زندان‌ها و اقدامات تاميني و تربيتي كشور و اسناد بين‌المللي مانند «حداقل مقررات معيار براي رفتار با زندانيان» است. نگارندگان سعي دارند راهكارهاي حقوقي ـ پزشكي براي ارتقاي سلامت و درمان زندانيان به صورت عام و معتادان محبوس به‌طور خاص ارايه دهند. اقداماتي چون طبقه‌بندي زندانيان و نگهداري و معالجه‌ي زندانيان مبتلا به بيماري‌هاي رواني و واگيردار و پرخطر به صورت اختصاصي، فراهم كردن هوا و نور بيشتر، برگزاري آموزش‌هاي ضمن خدمت براي كادر پزشكي زندان و زندانيان، فعال نمودن واحدهاي مددكاري، روان‌شناسي و روان‌پزشكي براي آسيب‌پذيران رواني خصوصاً معتادان به مواد روان‌گردان و شيشه، متادون درماني و درمان‌هاي دارويي و در اختيار قرار دادن سرنگ به معتادان تزريقي را مي‌توان نام برد.

From old time the penalty of custody had been existed in human societies. According to the theory of rehabilitation prison is considered as convict’s clinic (infirmary).but now because of the defeat of this theory using prison for controlling and excommunicating dangerous convicts is more usual. Whatever function of prison is human rights of prisoners should be observed. One of the most important of them is the right related to their health and mental and physical hygiene. Giving hygienic services to convicts is more important because prison is a convenient place for contagious and infectious illnesses because of unfavorable environment like: crowd, violence, light and fresh air dearth. Malnutrition and risky works such as abusing drugs, tattoo, and unhealthy sexual relationships. A large number of convicts are addicted .there are different ideas about this issue that an addict is an ill person or a convicted one. In accordance with internal laws an addict is an offender as soon as his disuse and cures himself. If we consider the function of jail as a place for rehabilitation its accessories should be afforded. Otherwise prison has bad effects on offender’s health. Since addicts are more probable for physical and mental injuries among prisoners, they need more attention. It seems that with regard to addicts special situation prisons are not suitable places for keeping addicts. But in fact more of the addicts are in prisons and on the basis of prisons organization reports distribution and use of drugs are prevalent issues .this article is going to study mental-hygienic rights and medical education rights of prisoners with a super attention to addicts and with relying on prisons organization and security and corrective measures regulation and international documents such as RMT (. Authors are trying to suggest legal-medic methods for convicts health approving and their cure in general and specially for addicts .among this suggestion we can name :detachmentprisoners, keeping and curing prisoners stricken to mental and contagious and dangerous illnesses separately, assembling more light and fresh air, holding instructs through duties for medic cadre of prison and for prisoners, activating the aid units, psychologist and psychiatrist for mental vulnerable specially addicted to Psychoactive drugs and crystals, methadone therapy and medicine therapy and giving syringe to addicts who inject.