بررسي مقايسه‌اي ابعاد هوش اخلاقي از ديدگاه دانشمندان با قرآن كريم و ايمه معصومين(ع)

A Comparative Analysis between the Dimensions of Moral Intelligence in the view of Scholars and Quran and Imams

امروزه پژوهشگران به هوش اخلاقي علاقه‌مند هستند؛ زيرا مرز بين نوع‌دوستي و خودپرستي را توصيف مي‌كند. توجه به هوش اخلاقي، يك ايده آسماني است كه الهام‌بخش رفتارهاي افراد مي‌باشد. تحقيقات نشان مي‌دهد كه رشد اخلاقي افراد با رفتارهايي كه آنان از خود نشان مي‌دهند، رابطه مستقيم دارد. هدف اصلي اين مقاله، بررسي مقايسه‌اي هوش اخلاقي از نگاه بوربا (2005) و لنيك و كيل (2003) با ديدگاه قرآن كريم و ايمه معصومين(ع) بوده است. براي بررسي موضوع اين مقاله از گنجينه غني و هدايت‌گر قرآن كريم و كتاب‌هاي ارزشمند و گرانبهاي نهج‌البلاغه، تحف العقول، بحارالانوار، ميزان‌الحكمه و غررالحكم استفاده شد كه مجموعه‌اي از خطابه‌ها و كلمات قصار ايمه معصومين(ع) است. نتايج اين بررسي نشان داد كه: 1. با توجه به سخنان قرآن كريم و ايمه معصومين(ع)، از بين اصول عمومي هوش اخلاقي بوربا (هم‌دردي، هوشياري، توجه و احترام، خودكنترلي، مهرباني، انصاف و صبر)، به اصول هوشياري، توجه و احترام، خودكنترلي، مهرباني و انصاف اهميت بيشتري داده شده است. 2. از بين چهار اصل اختصاصي هوش اخلاقي توسط لنيك وكيل (درست‌كاري، مسيوليت‌پذيري، دل‌سوزي و بخشش)، سه اصل درست‌كاري، مسيوليت‌پذيري و بخشش بيشتر مورد توجه قرار گرفته است.

The main purpose of this article is a comparative analysis of moral intelligence in the view of Borba (2005) and Lennick and Kiel (2003) with the view of Quran and Imams. Moral development of people is directly related to their behavior. This study performs a conceptual and theoretical analysis of religious texts such as: Quran, Nahjul Balagheh, Tohaful Oghoul, Baharul Anvar, Mizanul Hekmeh, and Ghorarul Hekam. The results show that: 1. Among the general principles of moral intelligence of Borba (empathy, consciousness, attention and respect, self-control, kindness, fairness, and tolerance), religious texts stress consciousness, attention and respect, self-control, kindness, and fairness. 2. Among the four specific principles of moral intelligence of Lennick and Kiel (right-doing, sense of responsibility, kindness, and mercy), religious texts concentrate on right-doing, sense of responsibility, and mercy.