ارزيابي پتانسيل واگرايي و خصوصيات فيزيكي و مكانيكي خاك رس واگراي تثبيت شده با آهك و پوزولان

An Assessment of Physical and Mechanical Properties of Dispersive Clay Soil Treated by Pozzolan and Lime

گستره وسيع خاكهاي واگرا درايران و جهان، پتانسيل زياد احداث سازه هاي آبي در اين مناطق، صدمات وارد به آنها در اثر استفاده ازاين نوع خاكها و همچنين غيراقتصادي بودن جاگزيني منابع قرضه واگرا با منابع غير واگرا، اصلاح خاكهاي واگرا را ضروري مي نمايد. در اين تحقيق با افزودن پوزولان و يا آهك به تنهايي و همچنين افزودن همزمان نسبت هاي تركيبي پوزولان و آهك به نمونه خاك واگرا، پتانسيل واگرايي با در نظر گرفتن دو متغير زمان عمل آوري و درصد وزني افزودني ها ارزيابي گرديده است. همچنين مكانيزم هاي شيميايي، مكانيكي و فيزيكي خاك ناشي از اين افزودني ها به خاك نيز مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان مي دهند كه هر چند افزودن آهك يا پوزولان تنها همراه با زمان عمل آوري باعث كاهش پتانسيل واگرايي خاك مي شوند، اما نمونه هاي ساخته شده با تركيب همزمان آهك و پوزولان داراي مقاومت بيشتري در برابر آبشستگي مي باشند. ضمن آنكه خاك رس واگراي تثبيت شده افزايش مقاومت فشاري، كاهش دامنه خميري، كاهش ميزان سديم آب منفذي و افزايش هدايت الكتريكي از خود نشان مي دهد.

Dispersive soils are prevailent in many parts of the world, including in Iran. Construction of hydraulic structures on dispersive soils has created various serious problems. Since it is neither economical nor justified to replace a dispersive soil with a non-dispersive one, there fore stabilization of a dispersive soil in one way or another is indispensable and unavoidable. Throughout this research work stabilization of a dispersive soil through addition of lime and Pozzolan, either alone or in mixing, has been put to investigation. The variables taken into account are the curing time and the mixing percentages. Results indicate that with an addition of either lime or Pozzolan alone, along with application of curing treatment, a dispersive soil would tend to become diminished in its dispersivity potential. On the other hand, the soil in which stabilization is carried out through application of a mixture of lime and Pozzolan, the soil becomes also resistant to being washed away. The soil treated in this manner would gain extra compressive strength and be reduced in its plastic index. Reduction of sodium ions in soil solution and increase in electrical conductivity of the treated soil are two other aspects of this last type of dispersive soil stabilization.