تاملي بر وضعيت كودكان حاصل از ازدواج مردان خارجي با زنان ايراني با نگاهي به كنوانسيون حقوق كودك 1989

Reflection about the Situation of Children from Marriage of Foreign Men and Iranian Women with Regard to 1989 Convention on the Rights of Child

كنوانسيون حقوق كودك 1989 بر حق هويت و تابعيت كودكان تاكيد نموده است و دولت ايران نيز با الحاق به اين كنوانسيون اين حق را به رسميت شناخته است. در سالهاي اخير ازدواجهاي تعداد زيادي از اتباع بيگانه با زنان ايراني، جامعه ما را با پديده كودكان بي سرپرست و فاقد شناسنامه و هر گونه اوراق هويتي روبرو كرده است. اين كودكان از نظر حقوقي، تابع قانون دولت متبوع پدر محسوب مي-شوند و شناسنامه آنها بايد طبق قوانين دولت متبوع پدر صادر شود، ليكن عملاً به‏ عنوان افراد بي‏تابعيت، در ايران زندگي مي‏كنند. براي حل اين مشكل، قانوني با عنوان "قانون تعيين تكليف تابعيت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي" مصوب 1385 تصويب شد. اما اين قانون تا رسيدن اين كودكان به سن 18 سال كارآيي كاملي ندارد و تا اين سن تدابير حمايتي جدي براي آنان پيش بيني نشده است. براي حل اين مشكل راه حل هاي متفاوتي مي توان ارايه نمود. به نظر مي رسد راه حل اصلي را بايد به قانونگذار واگذار نمود تا با ايجاد تغييراتي در قانون مدني و حفظ تابعيت ايراني براي زنان ايراني، در صورت ازدواج با اتباع خارجي، و توسعه اصل خون به مادران ايراني، مانع از پيدايش پديده اي به نام كودكان بدون مدارك شناسايي و هويتي شود. چنين ترتيبي با اصول 41 و 42 قانون اساسي نيز موافق به نظر مي رسد. اين تحقيق قصد دارد با تاملي برحق هويت در كنوانسيون حقوق كودك، وضعيت حقوقي اين كودكان را بررسي كند و راهكارهاي پيشنهادي براي جلوگيري از اين پديده را مورد بررسي قرار دهد.

The convention on the right of child 1989 emphasizes in identity and nationality right of children and Iranian government with adhesion to this convention has also recognized this right. In the past years the marriage of many foreign nationals with Iranian women faced our community with the phenomenon of orphans and without certificates of birth and identity papers persons. These children in legal view are nationals of their father’s country, but they live in Iran as the real stateless persons. To solve this problem, the legislature adopted an act in 1385 entitled “the law to determine the nationality of children from marriage of married Iranian women with foreign men”. To solve this problem, different solutions can be provided. But it seems that the principal solution depends on legislature to crest some changing in civil law and preserve the nationality of Iranian women in case of marriage with foreign nationals. This solution is compatible with principles 41 and 42 of the Constitution. The recent research with regard to convention on the right of child aims to examine the identity right and the legal status of these children and propose certain solution to prevent this phenomenon.