دلايل تجمع نمك در خاك و پيدايش خاك‌هاي شور در ايران

Reasons of salt aggregation in soil and the emersion of salty soils in Iran

بررسي مشكلات مربوط به خاك در مناطق خشك و نيمه خشك اهميتي بسيار زياد در حفظ منابع توليد (آب و خاك) و استفاده ي پايدار از آنها دارد. شرايط اقليمي خاص اين مناطق از جمله ايران، موجب تشكيل و توسعه خاك هايي چون خاك هاي شور، سديمي و شور و سديمي مي گردد. خاك هاي شور ايران محتوي مقادير قابل ملاحظه اي املاح محلول هستند، كه ويژگيهاي خاك را به شدت تحت تاثير قرار مي دهند. شناسايي دقيق وگسترده ي انواع مختلف خاك هاي مبتلا به نمك در يك كشور مي تواند در برنامه ريزي براي توليد مواد غذايي نقش موثري داشته باشد. از نقطه نظر اقتصادي فعاليت هاي كشاورزي براي توليد محصولات زراعي در اين گونه اراضي احتياج به شناخت همه جانبه ي آنها و كاربرد تمهيدات پيچيده اي دارد كه با روش هاي بهره برداري از منابع خاك و آب مناسب، تفاوت دارد. بديهي است كه حصول نتايج مطلوب در برنامه هاي اصلاح و به سازي خاك و سرمايه گذاري در جهت توسعه ي كشاورزي در اراضي شور، در گرو داشتن اطلاعات دقيق از ويژگي هاي اراضي مورد نظر مي باشد. بنابراين نويسنده ي اين مقاله با نگاهي به مطالعات صورت گرفته در مناطق خشك و اراضي شور موجود در آنها، مي كوشد فرايند شور شدن خاك و ويژگي هاي اين خاك ها را مورد بررسي قرار داده و با استفاده از گروه بندي خاك هاي مبتلا به نمك آن ها را با يكديگر مقايسه كرده و از تجربيات حاصله، در اصلاح و كاربرد اين گونه خاك ها استفاده نمايد.

Studying soil’s problems in arid and semi-arid regions is of supreme importance in preserving production sources (water and soil) and their constant utilization. Particular ecological conditions of such regions, especially Iran, bring about sodium and salty soils. Salty soils of Iran include considerable amounts of soluble salts which have great influence on properties of the soil. Precise identification and extending different types of salty soils have a significant role nutritional programming of a country. From economical aspects, agric activities and cultivation of foodstuff in such regions require a full-scale recognition of soil and a set of complex arrangements which are totally different from exploiting methods of water and soil sources. It is evident that obtaining desirable results from amendment and productivity programs of soil and investment of agriculture developments in salty soils is conditioned to having precise information about the properties of such soils. So this article reviews the properties of soil in arid and semi-arid regions, having a view on studies done in this field and also classifies salty soils to compare them accurately.