تعيين درصد شيوع و فراواني آلودگي‌هاي انگلي مولدين ماهي‌سفيد (Kamensky1901 , (Rutilus frisii kutum رودخانه شازده‌رود (استان مازندران)

Parasites of migratory kutum (Rutilus frisii kutum, Kamonsky1901) brood stock to the Shazde river (Babolsar river) (Mazandaran Province, Iran)

ماهي‌سفيد (Rutilus frisii kutum) از زيرگونه‌هاي ارزشمند و بومي درياي خزر محسوب مي‌شود. رودخانه شازده‌رود به‌دليل ويژگي‌هاي اكولوژيك و بيولوژيك منحصربه‌فرد، هر ساله پذيراي صدها عدد ماهي‌سفيد (Rutilus frisii kutum) مولد درياي خزر جهت توليد مثل مي‌باشد، بنابراين نقش قابل توجهي را در بازسازي ذخاير ماهي‌سفيد ايفا مي‌نمايد. در فصل مهاجرت توليد مثلي 87-1386 (اسفند 1386 لغايت ارديبهشت 1387) 100 عدد ماهي‌سفيد مولد مورد بررسي انگلي قرار گرفتند. براي اين منظور پس از صيد ماهيان و انتقال آنها به آزمايشگاه انگل‌شناسي پژوهشكده اكولوژي آبزيان درياي خزر، ابتدا زيست‌سنجي شده و سپس اندام‌هاي مختلف ماهي شامل پوست، آبشش، چشم و دستگاه گوارش مورد بررسي قرار گرفتند. ميانگين طول كل ماهيان 45 سانتي‌متر و ميانگين وزن كل ماهيان 915 گرم بود. 4 گونه انگل بنام‌هاي Dactylogyrus spp.، Paradiplozoon chazarikum (ترماتدهاي مونوژن) از آبشش و Asymphylodora kubanicum (ترماتدهاي دي ژن) و Aspidogaster limacoides(آسپيدوگاستره‌آ) از روده شناسايي شدند. در بين اين چهار گونه انگل، بالاترين ميزان شيوع (100 درصد)، بالاترين ميانگين شدت آلودگي (59/48 عدد)، بالاترين ميانگين فراواني (59/48 عدد) و دامنه تعداد انگل (134-18 عدد) مربوط به انگل Dactylogyrus spp. بود، در حالي‌كه كمترين ميزان شيوع (64/66 درصد)، كمترين ميانگين شدت آلودگي (37/1 عدد)، كمترين ميانگين فراواني (14/2 عدد) و كمترين دامنه تعداد (5-1عدد) مربوط به Aspidogaster limucoides بود. همچنين در بين گروه‌هاي جنسي مختلف، در جنس ماده آلودگي بيشتري وجود داشت و در بين سنين مختلف نيز در سن 4 سال كمترين آلودگي و در سن 8 سال بيشترين آلودگي ديده شد. در دامنه دمايي 13-12درجه سانتي‌گراد بيشترين آلودگي و در دامنه دمايي17-16درجه سانتي‌گراد كمترين آلودگي مشاهده گرديد.

Kutum (Rutilus frisii kutum) is a precious and endemic subspecies which is found in the Caspian Sea. Shazde river has unique ecological and biological specifications. Every year hundreds of Caspian Sea Brood stock kutum (Rutilus Frisii kutum, Kamonsky 1901) emigrate to this river for reproduction, so that it has a considerable role in recovery of kutum stocks. For this reason 100 kutum were surveyed during the reproduction migration season 1387 (from April 2007 till May 2007). After fishing and taking to the laboratory different fish organs such as skin, gill and digestive organs were studied. According to the results four species of parasites by the names of Asymphylodora kubanicum, Aspidogaster limacoides (Digenera), Dactylogyrus sp, Paradiplozoon chazarikum (Monogenea) were recognized. Among these 4 parasites, Dactylogyrus sp had the highest prevalence (100%), mean intensity (48.59) and parasite number range (18-134).While the lowest prevalence was related to A.limacoides (66.64%) and the lowest mean intensity were referred to A.limacoides (1.37), the lowest number range was related to A.limacoides (1-5), also according to this research parasitical pollution of kutum had age and sexual differences.