بررسي انتقادي و روش شناختي نظريه نقد ايديولوژي اسلاوُي ژيژك

Critical and Methodological Examination of Slavoj Žižekʹʹs Theory of Ideology Critique

نظريه نقد ايديولوژي اسلاوي ژيژك به عنوان يكي از نظريه هاي عمده در حوزه ايديولوژي اشتراكاتي با نظريه گفتمان ارنستو لاكلاو و چانتال موفه دارد اما در عين حال، ژيژك بر پيامدهاي سياسي راديكال نظريه خود كه كاملا متفاوت از دموكراسي راديكال است، تاكيد مي كند چون معتقد است كه نظريه گفتمان معضل ايديولوژي را ناديده گرفته است. در اين مقاله، نگارنده تلاش مي كند تفاوت هاي بين نظريه گفتمان و نقد ايديولوژي را به منظور تاكيد بر ظرفيت هاي نظري و روشي نظريه اخير در تبيين ايديولوژي هاي مختلف تشريح كند. بنابراين بعد از مرور مختصر تحول مفهوم ايديولوژي، مفاهيم لاكاني موجود در نظريه نقد ايديولوژي ژيژك تشريح مي شود. بالاخره، نشانه شناسي انتقادي به عنوان ابزار مكمل روش شناختي براي اين نظريه كه از لحاظ روشي داراي ابهاماتي است، اضافه شده است.

As a major contribution to the theory of ideology, Slavoj ?i?ekʹs ideology critique has some common backgrounds with discourse theory presented by Ernesto Laclau and Chantal Mouffe but at the same time, ?i?ek emphasizes on his theoryʹs radical consequences which are quite different from radical democracy because he believes that discourse theory has ignored the problematic of ideology. This article seeks to explain the differences between discourse theory and ideology critique in order to emphasize on the capabilities of the latter. Therefore after a brief review of the evolution of ideology, the author depicts the Lacanian concepts of ?i?ekʹs ideology critique. At the last part of the article, the critical semiology is added in order to provide a supplementary methodological instrument to this theory which is vague in terms of methodology.