مقايسه عوامل استرس‌زاي شغلي مديريتي و راه‌كارهاي فردي مواجهه با آن در ميان مسيولان ورزش شركت نفت ايران

The Comparison of Managerial Job Stressors and Personal Coping Resources in Iran Oil Company Authorities

تحقيق حاضر با هدف مقايسه عوامل استرس‌زاي شغلي مديريتي و راه‌كارهاي فردي مواجهه با آن در ميان مسيولان ورزش شركت نفت ايران انجام شده است. روش تحقيق حاضر از نوع توصيفي-پيمايشي است. مسيولان ورزش شركت ملي نفت در سه گروه مديران، كارشناسان و مربيان بررسي شدند. تعداد كل اين افراد 170 نفر بود كه از ميان آن‌ها، با استفاده از جدول مورگان، 117 نفر از طريق نمونه‌گيري تصادفي نظام‌دار انتخاب شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي استاندارد اشپيل برگر (1984) (با پايايي 905/0 =?) و راه‌كارهاي فردي مواجهه با استرس شغلي اسيپو و اسپوكان (1988) (با پايايي 89/0 =?) استفاده شد. به‌منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي كولموگروف-اسميرنوف، تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌هاي مكرر، شفه و ANOVA استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد گروه كارشناسان ورزشي، در مقايسه با دو گروه ديگر بيشترين ميزان عوامل استرس‌زاي شغلي مديريتي (با ميانگين 77/5) را تجربه كردند، اما ميزان استرس‌زايي اين عوامل در گروه‌ها متفاوت بود. مهم‌ترين عامل استرس‌زاي شغلي مديريتي در گروه مديران ورزش ابهام نقش (با ميانگين 35/5)، در گروه كارشناسان ورزش عامل جريان رشد و ارتقا (با ميانگين 84/5) و در گروه مربيان ورزش عامل فناوري مربوط به شغل (با ميانگين 41/5) بود. مقايسه راه‌كارهاي فردي مواجهه با استرس شغلي در اين گروه‌ها نشان داد در ميان راه‌كارها بيشترين ميزان استفاده از عامل حمايت اجتماعي با ميانگين (32/3) و كمترين ميزان استفاده مربوط به عامل تفريح و سرگرمي با ميانگين (42/1) بود. نمره استاندارد T و تطبيق آن با جدول استاندارد موجود نشان داد هر سه گروه در سطح متوسط از راه‌كارهاي فردي مواجهه با استرس شغلي استفاده مي‌كنند، اما ميزان استفاده از اين راه‌كارها در گروه‌ها متفاوت بود. سطح معني‌داري به‌دست‌آمده از آزمون ANOVA نشان داد بين ميزان استرس شغلي مديريتي تفاوت معني‌داري در بين سه گروه وجود نداشت (18/0 p=)، ولي در ميزان استفاده از راه‌كارهاي مديريتي مواجهه با استرس شغلي تفاوت معني‌داري مشاهده شد (01/0p= ). همچنين نتايج آزمون تعقيبي شفه (0148/0 p =) نشان داد تفاوت موجود در راه‌كارهاي فردي مواجهه با استرس شغلي ميان كارشناسان و مربيان بود. همچنين ميانگين نمرات مديران ورزش نشان داد اين گروه، در مقايسه با دو گروه ديگر در سطح بالاتري از راه‌كارهاي فردي مواجهه با استرس شغلي استفاده مي‌كنند.

The aim of the present research was to compare managerial job stressors and the personal coping resources in Iran Oil Company authorities. This research was a descriptive survey. Iran Oil Company sport authorities (n=170) were divided into 3 groups of managers, experts and coaches. Morgan table was used and 117 subjects were randomly selected as the sample of this study. Spielberger (1984) standard questionnaire (? = 0.905) and the standard questionnaire of personal coping resources with occupational stress by Osipow and Spokane (1988) (? = 0.89) were used to collect the data. Kolmogorov-Smirnov, Repeated Measures ANOVA, Scheffe test and ANOVA test were used to analyze data. The results showed that sport experts group experienced the highest managerial job stressors (average score 0f 5.77). But the amount of stress created by these stressors was different among groups. The most important managerial job stressor was role ambiguity (average score of 5.35) in sport managers group, promotion (average score of 5.84) in sport experts and job-related technology (average score of 5.41) in sport coaches. The investigation of personal coping resources with occupational stress showed that social support was used most (average rank of 3.32) and recreation and leisure was used least (average rank of 1.42). The standard T score was compared with the standard table and the result showed that all the groups used the personal coping resources with occupational stress at an average level. The ANOVA test showed no significant difference in managerial occupational stress among the three groups (p=0.18), but there was a significant difference in the amount the managerial coping resources with occupational stress were used (p=0.01). The Scheffe test (p=0.0148) showed a difference in the personal coping resources with occupational stress between experts and coaches. The mean scores of sport managers also showed that managers used personal coping resources with occupational stress more than the other two groups