تاثير پيش تيمارهاي سرمادهي مرطوب و اسيد جيبرليك بر جوانه زني بذر گياهان دارويي سنبل ختايي، پيرتر (گل حشره كش) و ماميران

The Effect of Cold Stratification and Acid gibberellic Pre-treatments on Seed Germination of Angelica archangelica, Tanacetum cinerariaefolium and Chelidonium majus

سنبل ختايي، پيرتر و ماميران از گياهان ارزشمند دارويي هستند كه اطلاعات جامع و مدوني در خصوص جوانه زني بذر آنها در منابع علمي معتبر وجود ندارد. با توجه به اهميت تكثير ساده گياهان دارويي و نقش بذر در توليد و پرورش اين گياهان، آزمايشي به منظور بررسي اثر تيمارهاي سرمادهي مرطوب (سطوح شاهد، دو، سه و چهار هفته) و اسيد جيبرليك (سطوح شاهد، 100، 150، 250، 350، 450، 500 و 1000 ppm) بر شكستن خواب و جوانه زني بذر اين سه گياه دارويي به مرحله اجرا درآمد. هر يك از تيمارها در يك آزمايش جداگانه، در آزمايشي فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملا تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين آزمايش نشان داد كه بيشترين درصد جوانه زني (40 درصد) در تيمارهاي سه و چهار هفته، و بيشترين سرعت جوانه زني (81/1 بذر در روز) در تيمار چهار هفته سرمادهي مرطوب براي بذر سنبل ختايي به دست آمد. براي بذر پيرتر بيشترين درصد جوانه زني (67/42 درصد) و سرعت جوانه زني (17/6 بذر در روز) به ترتيب در تيمارهاي سه و چهار هفته سرمادهي مرطوب به دست آمد. در مورد ماميران بيشترين درصد جوانه زني (100 درصد) در تيمارهاي 100 و 350 ppm و بيشترين سرعت جوانه زني (22/5 بذر در روز) در تيمار 500 ppm اسيد جيبرليك به دست آمد.

Angelica archangelica, Tanacetum cinerariaefolium and Chelidonium majus are valuable medicinal plants for which there is no comprehensive information about their seed germination in review of literatures. With regarding of the importance of simple propagation of medicinal plants and the role of seed in production of these plants, this study was set out in order to analyzing of the effects of cold stratification (control, 2, 3 and 4 weeks) and acid gibberellic (control, 100, 150, 250, 350, 450, 500 and 1000 ppm) treatments on seed germination of these species. Treatments were arranged seperately in a Completely Randomized Design with 3 replicates. The results showed that the highest mean germination (percentage and rate) was observed in 3 and 4 weeks (40%) and 4 weeks (1.8 seeds per day) cold stratification for Angelica archangelica seeds, 3 weeks (42.67%) and 4 weeks (6.17 seeds per day) cold stratification for Tanacetum cinerariaefolium seeds, and 100 and 350 ppm (100%) and 500 ppm (5.22 seeds per day) GA3 solutions for Chelidonium majus seeds.