حد و تعزير و موارد جايگزيني هر يك با ديگري با رويكردي به ديدگاه امام خميني(س)

Islamic Fixed Punishments and Ta’zir and Their Substitutes With Special Reference to Imam Khomeini’s Approach

: در تعريف حدود دو نظر عمده وجود دارد: برخي «حد» را صفت جرمي گرفته كه مجازات معين شرعي دارد و عده‌اي آن را صفت مجازاتي دانسته كه شارع اندازه‌اش را مشخص كرده است و هر چه غير از اين را تعزير ناميدند. علي‌رغم چنين تعاريفي گاهي اين قاعده رعايت نمي‌شود و عوامل مخففه و مشدّده در آن اثر مي‌گذارد و جرايم حدّي، مجازات تعزيري پيدا مي‌كند. همان‌گونه كه در جرايم تعزيري با اينكه اختيار حاكم در مساله تعزير اين است كه در نوع و مقدار مجازات عواملي را در نظر گيرد و مجازات را تعيين كند، ولي گاهي در جرايم تعزيري مجازات حدّي تعيين شده است. بنابراين در فقه مواردي وجود دارد كه حد و تعزير جايگزين هم مي‌شوند. در مساله تداخل اسباب و مسببات، به دليل اصل اولي، قايل به عدم تداخل هستند مگر در مواردي كه دليل خاص بر تداخل وارد شده باشد. اما در برخي از موارد تداخل اسباب و مسببات صورت مي‌گيرد كه براي تداخل جرايم حدّي شرايطي (4 شرط) را ذكر كرده‌اند. برخي در مورد تداخل در جرايم تعزيري نيز به قياس اولويت تمسك جسته و گفته‌اند: وقتي در جرايم حدّي قايل به تداخل مي‌شويم به طريق اولي در مورد جرايم تعزيري كه اختيار آن با حاكم است و جرم آن سبك‌تر از جرم حدّي است قايل به تداخل خواهيم شد.

There are two major viewpoints about Islamic fixed punishment (Hadd): some consider Islamic fixed punishment as an offensive attribute which has legal punishment, while others argue that it is a punitive attribute whose limit has been fixed by the Lawgiver, while the rests are categorized as Ta’zir. But despite this definition, the punishments are not always observed some mitigating or augmenting factors influence them. As a result the offences falling with the category of fixed punishment are punished according to the rules of Ta’zir. Likewise, with regard to the offenses falling with the category of Ta’zir where the ruler can determine the nature and amount of punishment, the punishment given to the offender is according those stipulated for fixed punishments. In other words, in jurisprudence, some time fixed punishment and Ta’zir replace each other. There are four conditions for offenses falling within the category of fixed punishment. However, jurisprudents maintain that the boundaries of these two Islamic punishments should not overlap.