بررسي كيفيت پايان نامه‌هاي دانشكده دندان‌پزشكي اصفهان طي سال‌هاي 1387ـ1383

Quality of dissertations of Isfahan Faculty of Dentistry during 2005‒2009

چكيده مقدمه: پايان‌نامه يكي از مهمترين منابع اطلاعاتي و فعاليت‌هاي پژوهشي است. اجراي هرچه بهتر پايان‌نامه‌ها براساس استانداردهاي موردنظر در ارتقا علمي كشورها، جايگاه ويژه‌اي دارد. هدف اين پژوهش تعيين و بررسي كيفيت پايان‌نامه‌هاي دانشكده دندانپزشكي اصفهان طي سال‌هاي 1387ـ1383 بود. مواد و روشها: در اين پژوهش مقطعي ـ تحليلي، يكصد پايان‌نامه از دوره‌هاي دكتراي حرفه‌اي و تخصصي دانشكده دندانپزشكي طي سالهاي 1387ـ1383 به صورت تصادفي ساده انتخاب گرديد. فرم جمع‌آوري اطلاعات براي ارزشيابي تهيه و به طور كيفي تكميل شد. سپس ميانگين دستيابي به اهداف پژوهش، بررسي فرضيات، مناسب بودن حجم نمونه، صحت آزمون‌هاي آماري، مواد و روش‌ها، رفرنس‌نويسي و نگارش بحث و نتيجه‌گيري به تفكيك دو مقطع تعيين و داده‌ها توسط آزمون كاي اسكور در نرم افزار SPSS تجزيه و تحليل شد. يافته ها: نوع پژوهش در يكصد پايان‌نامه بررسي شده 52% مشاهده‌اي و 48% مداخله‌اي بود. 44% از نوع مطالعات توصيفي بود. نتايج نشان داد كه بيشترين نمره كلي ارزشيابي مربوط به مطالعات حيواني (00/0±100)، كمترين نمره مربوط به پژوهش‌هاي مورد ـ شاهدي 61/13±63/84 و مطالعات توصيفي 56/7±07/86 بود. ميانگين ارزشيابي پايان نامه دانشجويان دكتراي عمومي (81)782/8 ± 28/88 و دكتراي تخصصي (19)248/8 ± 84/90 بود. 78% پايان نامه ها به اهداف و 80% به فرضيات مورد نظر دست يافتند. 97% داراي حجم نمونه، 78% داراي آناليزهاي آماري و 98 داراي بحث مناسب بودند. نتيجه گيري: نقاط قوت پايان‌نامه‌ها شامل نگارش صحيح بحث و نتيجه‌گيري، مرور بر متون و منابع مي‌باشد و درصد خطاهايي در ساير قسمت‌ها اعم از تدوين فرضيات، اهداف، آناليزهاي آماري و حجم نمونه ديده شد. جهت بالا بردن كيفيت پايان‌نامه‌ها كه در پايان به صورت مقالات علمي در اختيار متخصصان ديگر قرار خواهد گرفت، برگزاري دوره‌هاي آموزشي روش تحقيق و شيوه صحيح نگارش نتايج براي دانشجويان و مجريان ضروري به نظر مي رسد. كليد واژه ها:كنترل كيفيت، پايان نامه، مطالعات ارزيابي.

Abstract Introduction: Doctoral dissertations are considered one of the most important sources of information and research activities. This study investigated the quality of doctoral dissertations of Isfahan Faculty of Dentistry during 2005?2009. Materials and Methods: In this cross-sectional analytical study one hundred undergraduate and postgraduate dissertations dental students in Faculty of Dentistry were selected by simple random sampling procedure during 2005?2009. A questionnaire was prepared for data collection, which was filled in qualitatively. The variables evaluated consisted of means of achieving the aims of the study, evaluation of hypotheses, sufficiency of study population size, correct statistical tests, materials and methods, arrangement of the references, preparation of the “discussion’ and “conclusion”, separately for each educational level. Chi-squared test was used for statistical analysis of data with SPSS software. Results: A total of 52% and 48% of the dissertations were observational and interventional, respectively, with 44% being descriptive. The results showed tha the highest overall evaluation scores belonged to animal studies (100 ± 0.00), the lowest belonged to case-control (84.63 ± 13.61) and descriptive studies 86.7 ± 7.56, respectively. Average MSc (19) and doctoral (81) dissertation evaluation scores were 90.84 ± 8.248 and 88.28 ± 8.872, respectively. A total of 78% and 80% of dissertations achieved their goals and hypotheses, respectively. A total of 97%, 78% and 98% had sufficient population sizes, used appropriate statistical methods and had well written discussions, respectively. Conclusions: Results showed that the strengths of these dissertations included well written discussions, literature reviews and reference lists. Errors were observed in preparation of hypotheses, aims, statistical analyses, and sample sizes. It appears it is necessary to improve the quality of dissertations by holding classes on research techniques and good writing for students since the dissertations will be finally shared with other researchers in the form of articles. Key words: Doctoral dissertation, Evaluation studies, Quality control.