بررسي آگاهي و نگرش دندان‌پزشكان شهر يزد در خصوص اثرات بيولوژيك پرتوهاي يونيزان و حفاظت از آن‌ها

Evaluation of attitudes and awareness of dental practitioners in Yazd about biologic effects of ionizing radiation and protection

چكيده مقدمه: راديوگرافي يك روش پاراكلينيكي رايج براي تشخيص و درمان بيماري‌هاي دهان و دندان است. در عين حال به علت خطرات احتمالي ناشي از تابش اشعه X، آشنايي دندان‌پزشكان با روش‌هاي مناسب حفاظت در برابر اشعه براي خود و بيماران اهميت زيادي دارد. هدف از اين پژوهش، بررسي ميزان آگاهي و نگرش دندان‌پزشكان عمومي شهر يزد در مورد اثرات پرتوهاي يونيزان و روش‌هاي حفاظت در برابر آن‌ها بود. مواد و روش‌ها: جهت انجام اين پژوهش توصيفي- تحليلي، ابتدا داده‌هاي جامعه آماري با استفاده از توزيع يك پرسش‌نامه استاندارد كه در نهايت توسط 92 نفر از دندان‌پزشكان عمومي تكميل گرديد، جمع‌آوري شد. به منظور تحليل آماري داده‌هاي پژوهش از نرم‌افزار 15 SPSS و آزمون‌هاي آماري t-test و ضريب همبستگي Pearson استفاده گرديد (05/0 = ?). يافته‌ها: ميانگين نمره آگاهي، نگرش و عملكرد دندان‌پزشكان به ترتيب 57/8، 84/35 و 90/7 نشان داده شد. نتايج حاكي از رابطه مستقيم ميان سابقه كار و آگاهي (532/0 = r و 00/0 = p value)، سابقه كار و عملكرد (339/0 = r و 01/0 = p value) و آگاهي و عملكرد (367/0 = r و 001/0 > p value) بود. نتيجه‌گيري: با توجه به آگاهي و عملكرد ضعيف دندان‌پزشكان در زمينه حفاظت در برابر پرتوهاي يونيزان، لزوم آموزش بيشتر و برنامه‌ريزي براي بهبود اين وضعيت نمايان است. با توجه به اين‌كه شركت در كلاس‌هاي بازآموزي در ارتقاي سطح دانش افراد تغيير محسوسي نداشته است، بررسي روش‌هاي آموزشي ديگر توصيه مي‌شود. كليد واژه‌ها: يونيزان، تابش، دنداني، راديوگرافي، حفاظت اشعه.

Abstract Introduction: Radiography is a commonly used paraclinical technique to diagnose and cure orodental diseases. Due to possible dangers of x-rays, it is very important for dental practitioners to be familiar with methods to protect themselves and their patients against x-rays. The aim of the present study was to evaluate awareness, performance and attitudes of general dental practitioners in Yazd about ionizing radiation and protection methods. Materials and Methods: In this descriptive?analytical study data was collected by one standard questionnaire filled by 92 general dental practitioners. Data was analyzed by t-test and Pearson’s correlation coefficient using SPSS 15 statistical software (?=0.05). Results: The results showed that the average scores of awareness, attitude and performance of general dental practitioners were 8.57, 35.84 and 7.90, respectively. There were direct relationships between job experience and awareness (r = 0.532, p value = 0.00), job experience and performance (r = 0.339, p value = 0.01), and awareness and performance (r = 0.367, p value < 0.001). Conclusion: Due to poor awareness and performance of dental practitioners in relation to protective measures against ionizing radiation, more educational classes and long-term planning are necessary to improve the situation. Since conventional educational methods have not been able to improve the situation, new educational techniques are necessary. Key words: Dental, Ionizing radiation, Radiation protection, Radiography.