بررسي وضعيت كمي و كاربرد ابزارها و رشته هاي ورزشي در ايران باستان

A Study of Quantitative Condition and Application of Sport Equipment and Fields in Ancient Iran

يكي از روش هاي شناخت پيشينه و ريشه هاي ملي و همچنين حفظ هويت تاريخي و فرهنگي ورزشي كشور، بررسي ابعاد مختلف فعاليت هاي بدني و نظامي – ورزشي در ايران باستان است. هدف از تحقيق حاضر، شناسايي انواع ابزارها و رشته هاي ورزشي متداول در ايران باستان با استفاده از تحليل محتواي 9 جلد شاهنامه فردوسي و ديگر تحقيقات مربوط به آن است. در ضمن درباره هريك از ابزارها و رشته هاي ورزشي، ابياتي از شاهنامه به عنوان نمونه انتخاب و تحليل يا تعميم كاربردي شدند. يافته ها نشان داد از بين 13 ابزار نظامي – ورزشي كه 3571 بار در شاهنامه تكرار شده است، شمشير و تيغ با 26 درصد و تير و كمان با 20 درصد تكرار مهم ترين ابزار نظامي – ورزشي ايرانيان بوده است. همچنين از بين 7 ورزش رايج كه 374 بار در شاهنامه تكرار شده، شكار، پياده روي و چوگان به ترتيب با 30، 25 و 11 درصد تكرار جزو مهم ترين فعاليت هاي بدني ايرانيان بوده است. از بين شش فن متداول در ورزش، بيشتر فنون به ورزش كشتي اختصاص داشته كه فن كمر يا كمرگيري با 80 درصد تكرار در رتبه اول بوده است. علاوه بر اين، بررسي ويژگي هاي رزمي – ورزشي پهلوانان شاهنامه نشان داد كه از بين 4755 تكرار اين ويژگي ها، ويژگي سوار و سواركاري با 23 درصد تكرار در رتبه اول قرار دارد. اين يافته ها، تنوع و مهارت ايرانيان را در استفاده از ابزارها و فنون مختلف ورزشي – نظامي نشان مي دهد.

One of the methods to recognize national background and roots, also to maintain historical and cultural nature is to study different dimensions of physical, martial and athletic activities in ancient Iran. The aim of the present study was to identify different sport fields and equipment in ancient Iran using content analysis of nine versions of Ferdowsi’s “Shahnameh” and related literature. Also, verses of “Shahnameh” were selected and analyzed as the sample for every sport equipment and field. The results indicated that among 13 martial-athletic pieces of equipments repeated 3571 times in “Shahnameh”, sword and thorn (26% repetition), bow and arrow (20% repetition) were the most important martial- athletic Iranian pieces of equipment. Also, among seven common sport fileds repeated 374 times in “Shahnameh”, hunting (30% repetition), walking (25% repetition), and game of polo (11% repetition) were the most important physical activities in Iranians. Among six common sport techniques, the highest tecjniques were allocated to wrestling and technique of chest to chest (80% repetition) occupied the first place. In addition, the study of martial-athletic characteristics of champions in “Shahnameh” indicated that among 4755 repetitions of these characteristics, horseback riding (23% repetition) gained the first rank. The results of this study indicated that the Iranians used variety of skills, and applied different pieces of equipment and techniques in martial – athletic activities.