رابطه استقرار شاخص‌هاي كيفي ارزشيابي با كيفيت خدمات درماني در بيمارستان‌هاي پايلوت دانشگاه علوم پزشكي گلستان

Sciences, Iran Relationship of Evaluation Quality Indexes Implementation and Qualityof Services in Hospitals Affiliated with Golestan University of Medical

•مقدمه: به منظور ارتقاي فرايند ارايه‌ي خدمات درماني، رعايت حقوق بيماران و ايجاد وحدت رويه در خط مشي‌هاي درماني، در سال 1382 شاخص‌هاي كيفي ارزشيابي به كليه‌ي بيمارستان‌هاي كشور ابلاغ گرديد. اين پژوهش با هدف بررسي وضعيت اجراي دستورالعمل مراقبت‌هاي مديريت شده و رابطه‌ي استقرار آن‌ها به صورت شاخص‌هاي كيفي ارزشيابي با كيفيت خدمات بيمارستان‌هاي پايلوت دانشگاه علوم پزشكي گلستان انجام پذيرفت. •روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه‌ي تحليلي بود كه بر اساس اطلاعات موجود در پرونده‌هاي بيماران، قبل از ابلاغ دستورالعمل مراقبت‌هاي مديريت شده و بعد از ابلاغ آن، كيفيت خدمات اندازه‌گيري و نتايج آن با يكديگر مقايسه شد. جامعه‌ي آماري، پرونده‌هاي بيماراني بود كه طي سال‌هاي 1386 و 1381 در بيمارستان‌هاي پايلوت دانشگاه علوم پزشكي گلستان تحت عمل جراحي قرار گرفته بودند و همچنين پرونده‌ي كليه‌ي مادران بارداري كه در بيمارستان‌هاي مذكور زايمان نموده بودند. حجم نمونه شامل 792 پرونده بود كه به روش طبقه‌اي متناسب، انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از سه نمونه چك ليست و يك فرم اطلاعاتي استاندارد كه ابلاغي از سوي وزارت بهداشت بوده است، از اسناد و مدارك پزشكي بيمارستان‌هاي پايلوت جمع‌آوري شد. داده‌ها به كمك آزمون آماري 2? و به وسيله‌ي نرم‌افزار آماري 5/16SPSS تجزيه و تحليل گرديد. •يافته‌ها: در سال 1381 در 1/5 درصد و در سال 1386 در 1/32 درصد پرونده‌هاي مورد بررسي دستورالعمل ارزيابي پيش از اعمال جراحي الكتيو رعايت شده بود كه اين تغيير از نظر آماري در سطح خطاي 05/0 = ? معني‌دار است (001/0 > P). در سال 1381، در 6/31 درصد و در سال 1386 در 9/44 درصد پرونده‌‌ها، دستورالعمل آنتي بيوتيك پروفيلاكسي به طور كامل رعايت گرديده بود (001/0 > P). در سال 1381 در 8/77 درصد و در سال 1386 در 1/85 درصد پرونده‌‌هاي مورد بررسي، راهنماي تسكين درد به طور كامل رعايت شده بود (001/0 = P). در سال 1381، در بيمارستان‌هاي مورد مطالعه 49 درصد زايمان‌ها سزارين بود كه در سال 1386 به 42 درصد كاهش يافته بود (001/0 > P). بيشترين انديكاسيون سزارين مربوط به انديكاسيون سزارين قبلي بود. در كليه‌ي محورهاي مورد مطالعه، بين استقرار شاخص‌هاي كيفي و كيفيت خدمات، رابطه‌ي مثبت و معني‌داري وجود داشت. •نتيجه‌گيري: اجراي دستورالعمل‌هاي مراقبت‌هاي مديريت شده تا حدودي منجر به بهبود كيفيت خدمات درماني گرديده است. با استقرارضمانت‌هاي اجرايي لازم و بازنگري‌هاي مكرر در خصوص دستورالعمل‌هاي ارزشيابي كيفي بيمارستان‌ها،كيفيت خدمات افزايش مي‌يابد. •واژه‌‌هاي كليدي: شاخص‌ها؛ كيفيت مراقبت‌هاي بهداشتي؛ ارزشيابي؛ بيمارستان‌ها.

Introduction: To promote the processes of providing medical services, patientʹs rights and establishing uniformity in treatment policy, the evaluation quality indexes were communicated to all general hospitals in 2002. This study evaluates the implementation of managed care guideline before their communication as evaluation quality indexes of hospitals and their relationship with communication and quality degree of conducted services. Methods: This study was an analytical study based on information in the records of patients, before and after the communication of managed care guideline. The statistical population including the records of patients who underwent surgery or had delivered in the pilot hospitals affiliated to Golestan University of Medical Sciences in 2002 and 2007, Iran. The sample included 792 cases which were selected by stratified method. Data collected using three types of checklists and a standard information form communicated by the Ministry of Health. Obtained data analyzed by SPSS16 software and ? 2 test. Results: The preoperative assessment guideline was performed in 5.1% and 32.1% of evaluated documents in 2002 and 2007, respectively (P < 0.001). The prophylactic antibiotic guideline was performed in 31.6% and 44.9% of documents in 2002 and 2007, respectively (P < 0.001). The pain relief guideline was fully performed in 77.8% and 85.1% of documents in 2002 and 2007, respectively (P = 0.001). Cesarean section ratio to total deliveries in investigated hospitals were 49% in 2002 and decreased significantly to 42% in 2007 (P < 0.001). Most cesarean indication belongs to repeated cesarean section indication. Generally, in all investigated indexes there were positive and significant relation between establishing of Evaluation quality indexes and services quality. Conclusion: Implementation of managed care guideline led to improvement of quality in medical services. Establishing of guarantees and continuous rechecking regarding the quality assessment communications, could improve the quality of services in the future. Key words: Indicators; Quality of Healthcare; Evaluation; Hospitals.