خود- ارزيابي بر اساس مدل تعالي سازماني EFQM در بيمارستان‌هاي منتخب شهر اهواز

Self-Assessment Based on EFQM Excellence Model in Ahvaz Selected Hospitals, Iran

•مقدمه: بنياد اروپايي مديريت كيفيت مدل EFQM (European Foundation for Quality Management) را براي تعيين ميزان رشد و تعالي سازمان و ترسيم راه رسيدن به تعالي سازماني تدوين كرده است. اين مدل براي شناسايي وضعيت موجود سازمان در مقايسه با يك سازمان ايده‌آل به كار مي‌رود. هدف از انجام اين مقاله تعيين امتياز خود- ارزيابي عملكرد در بيمارستان‌هاي منتخب شهر اهواز بر اساس مدل EFQM بوده است. •روش بررسي: اين مطالعه، يك مطالعه مقطعي و توصيفي– تحليلي است. جامعه‌ي پژوهش آن را 50 نفر از مديران بيمارستاني شامل (مديران ارشد و معاونين آن‌ها، مترون‌ها و مسوولين واحدها و بخش‌ها) تشكيل دادند. داده‌ها از طريق پرسش‌نامه‌ي استاندارد و معتبر خود- ارزيابي سازمان فدراسيون مديريت كيفيت اروپا شامل 50 سوال در زمينه‌ي 9 معيار گردآوري شد. پايايي پرسش‌نامه بر اساس آزمون 80 درصد تعيين شد. داده‌‌‌ها بر اساس آزمون‌هاي آماري تحليلي شامل 2? و ضريب همبستگي Pearson و نيز آزمون‌هاي توصيفي مانند توزيع فراواني، ميانگين، انحراف معيار و ... توسط نرم‌‌افزار آماري 5/11SPSS تجزيه و تحليل شدند. •يافته‌‌ها: در اين مطالعه، 76 درصد افراد مورد مطالعه (ارزيابان داخلي) زن و 24 درصد مرد بودند. اكثر افراد (42 درصد) 40-36 سال سن داشتند. 90 درصد افراد داراي مدرك تحصيلي ليسانس و بالاتر بودند. در زمينه‌ي سابقه‌ي كار، اكثر افراد (48 درصد) داراي 20-16 سال سابقه‌ي كار بودند. درصد امتياز هر كدام از عوامل 9 گانه به قرار زير است: •در بيمارستان امام خميني (ره): رهبري 8/66، خط مشي و استراتژي 66، كاركنان 5/65، منابع و شركا 4/70، فرايندها 9/63، نتايج مشتري 3/62، نتايج كاركنان 6/60، نتايج جامعه 6/63، نتايج كليدي عملكرد 6/68. •در بيمارستان نفت: رهبري 24/72، خط مشي و استراتژي 4/67، كاركنان 4/66، منابع و شركا 4/63، فرايندها 07/65، نتايج مشتري 84/62، نتايج كاركنان 4/56، نتايج جامعه 45/59، نتايج كليدي عملكرد 94/45. مجموع امتياز خود- ارزيابي در بيمارستان امام خميني (ره) 79/651 و بيمارستان نفت 14/615 به دست آمد. •نتيجه‌گيري: امتيازات داده شده توسط مديران بيمارستان‌ها تا حدودي غير واقعي به نظر مي‌رسد، اما با توجه به نتايج مي‌توان نقاط قوت و نواحي براي بهبود را در بيمارستان مشخص نمود. نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه از ديدگاه مديران در بيمارستان‌هاي مورد مطالعه بايد به معيارهاي نتايج مشتريان، نتايج جامعه و نتايج كاركنان توجه بيشتري شود و زمينه‌هاي بهبود اين معيارها را در بيمارستان‌ها فراهم آورند. •واژه‌‌‌هاي كليدي: مدل‌هاي نظري؛ خود سنجي؛ بيمارستان‌ها.

Introduction: European foundation for quality management has designed the EFQM model to determine the rate of organization development and excellence and construct ways to achieve organizational excellence. This model is used to compare the current situation of each organization with an ideal organization. The aim of this study was to determine the performance self-assessment scores in selected hospitals in Ahvaz, Iran based on EFQM model Methods: In this cross-sectional and descriptive-analytic study 50 managers of Imam Khomeini and Oil Industry hospitals in Ahwaz, Iran including vice managers, matrons and head of departments and units were enrolled. Data was collected by self-assessment standard and valid questionnaire of EFGM, including 50 questions on 9 criteria. Reliability of questionnaire was estimated 80% by appropriate test. Data analyzed using correlation and chi and descriptive statistical tests by SPSS11.5 software. Results: In this study, 76% of studied population was female and 24% male. Most of them aged 36-40 years old. 90% of persons have BS and higher degree.48% have had 16-20 years work experience. The scores Imam Khomeini hospital, Iran for the 9 studied criteria were as follows; leadership 66.8, policy and strategy 66, people 65.5, partnership & resources 70.4, processes 63.9, customer results 62.3, people results 60.6, society results 63.6, key performance results 68.6 and in oil Industry hospital were : leadership 72.24, policy and strategy 67.4, people 66.4, partnership & resources 63.4, processes 65.07, customer results 62.84, people results 56.4, society results 59.45 and key performance results 45.94. The total score of Imam Khomeini hospital, Iran from self-assessment questionnaire (651.79) was higher than Oil Industry hospital (615.14). Conclusion: Although the EFQM scores rated by hospital managers seems unrealistic to some extent , but considering the results can improved the hospital managers’ view, confirm that the costumer results, people results, society results criteria need pay more attention to improved. Keywords: Models; Theoretical; Self-Assessment; Hospitals.